توی این مقاله ما شما را با نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی آشنا می کنیم و همچنین فرمول نحوه محاسبه و پرداخت مالیات را به شما یاد خواهیم داد
📌 این روزا یکی از بحث های داغ توی دنیای مالیات، موضوع رسیدگی به تراکنش های بانکیه. تقریبا همه صاحب کسب وکارها و حتی خیلی از مردم عادی، دائم می پرسن که خب این تراکنش ها رو اداره مالیات چطور بررسی می کنه و ما باید چطوری ثابت کنیم که همه چیز درست بوده و مشکلی پیش نیاد؟
حالا چرا این موضوع اینقدر مهم شده؟ چون اگه بدون اطلاعات و آگاهی جلو بریم، خیلی راحت ممکنه تراکنش هامون از طرف سازمان مالیات مردود بشه و بعدش هم پای جریمه وسط بیاد. برای همین دونستن قوانین و روند رسیدگی، خیلی وقت ها از خود پرداخت مالیات هم مهم تر میشه.
💡 طبق قانون، به خصوص بند پ ماده ۱۶۹ مکرر که تو سال ۱۳۹۴ تصویب شد، هم اشخاص حقیقی (یعنی افراد معمولی با کسب وکار خودشون) و هم اشخاص حقوقی (شرکت ها و مجموعه ها) موظفن اطلاعات تراکنش های بانکی شون رو در اختیار سازمان امور مالیاتی بذارن. این اطلاعات کمک می کنه سازمان بتونه راحت تر مالیات واقعی هر فرد یا مجموعه رو مشخص کنه.
🔎 جالبه بدونی سازمان امور مالیاتی تو سال های اخیر خیلی جدی این موضوع رو دنبال کرده. مثلا فقط با بررسی حدود ۸۰۰۰ پرونده، تونسته چیزی حدود ۲۴ هزار میلیارد تومن مالیات جمع آوری کنه! همین عدد نشون میده که چقدر این ابزار برای دولت مهمه و چه تاثیری روی درآمدهای مالیاتی داره.
👨💼 پس اگر کسب وکار داری یا حتی تراکنش های بالای شخصی انجام میدی، باید بدونی که دیگه مثل قبل نمی شه راحت از کنار این موضوع رد شد. بهترین راه اینه که قبل از هر اقدامی، اطلاعاتت رو کامل کنی و بدونی دقیقا چطور باید به اداره مالیات ثابت کنی که تراکنش هات واقعی و قانونی بوده. اینجوری هم خیالت راحت میشه و هم جلوی جریمه های سنگین گرفته میشه.
📌 خیلی ها می پرسن که خب، ماده ۱۶۹ مکرر سال ۹۴ تصویب شده و از سال ۹۵ اجرا شده؛ پس چرا سازمان امور مالیاتی از همون اوایل دهه ۹۰ شروع کرده به بررسی تراکنش های بانکی و بر اساس اون مالیات گرفته؟! مگه میشه قانونی که هنوز تصویب نشده رو عطف به ماسبق کرد؟ 🤔
برای جواب دادن به این سؤال باید یکم برگردیم عقب تر. واقعیت اینه که بررسی تراکنش های بانکی فقط با ماده ۱۶۹ مکرر شروع نشده. این ماده بیشتر اومد تا روش و چارچوب جدیدی برای دسترسی به اطلاعات بانکی مشخص کنه. اما سازمان امور مالیاتی از قبل هم به پشتوانه قوانین دیگه این حق رو داشته.
🔎 مثلا طبق ماده ۲۳۱ قانون مالیات های مستقیم که سال ۸۰ اصلاح شد، اداره مالیات این اختیار رو داشت که برای تشخیص درست مالیات، اطلاعات مورد نیاز رو از بانک ها و نهادهای مالی بگیره. همین طور طبق ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده که از سال ۸۷ اجرا شد، امکان استفاده از داده های بانکی برای وصول مالیات فراهم شده بود. پس عملاً سازمان امور مالیاتی قبل از ماده ۱۶۹ هم دستش برای بررسی حساب های بانکی باز بوده.
📅 از طرف دیگه، بر اساس ماده ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم، اداره مالیات می تونه تا پنج سال بعد از مهلت ارسال اظهارنامه برگرده و اگر اطلاعات جدیدی پیدا کرد، برگ تشخیص مالیات متمم صادر کنه. به همین خاطر وقتی اطلاعات بانکی رو در اختیار گرفت، حتی اگر اون اطلاعات مربوط به سال های گذشته بود، باز هم فرصت قانونی داشت که برگرده و مالیات مربوط به اون سال ها رو بررسی و مطالبه کنه.
👈 خلاصه ش اینه که ماده ۱۶۹ مکرر در واقع مکمل قوانین قبلی بوده و باعث شد سازوکار بررسی حساب ها شفاف تر و نظام مندتر بشه. اما سازمان امور مالیاتی قبل از اون هم ابزار قانونی برای سرکشی به تراکنش های بانکی و وصول مالیات داشته. به همین دلیل، بررسی ها از سال ۹۰ به بعد هم بر اساس همین قوانین قبلی کاملاً توجیه قانونی داشته.
💳 نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی توسط سازمان امور مالیاتی
وقتی حرف از رسیدگی به تراکنش های بانکی میشه، خیلی ها فکر می کنن فقط حساب های بزرگ یا شرکت ها زیر ذره بین هستن، اما واقعیت اینه که همه اشخاص حقیقی و حقوقی ممکنه شامل این بررسی ها بشن. سازمان امور مالیاتی با استفاده از تراکنش های بانکی، درآمد واقعی افراد و شرکت ها رو با اظهارنامه مالیاتی شون تطبیق می ده و اگه تفاوتی باشه، مالیات مابه التفاوت رو مطالبه می کنه.
🔹 مرحله اول – جمع آوری اطلاعات
تمام تراکنش های بانکی افراد و شرکت ها طبق ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم باید در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار بگیره. این شامل واریزها، برداشت ها، انتقال ها و هر نوع فعالیت مالی بانکی هست.
🔹 مرحله دوم – بررسی و تطبیق با اظهارنامه
بعد از جمع آوری، کارشناسان مالیاتی یا سیستم های هوشمند میزان درآمد و هزینه ها رو با اظهارنامه مالیاتی شما مقایسه می کنن. اگر چیزی مغایرت داشته باشه، سازمان پیگیری می کنه.
🔹 مرحله سوم – تشخیص مالیات
در صورتی که اختلاف مشخص بشه، اداره مالیات برگ تشخیص صادر می کنه. این برگ می تونه مالیات مابه التفاوت، جریمه و حتی دیرکرد رو شامل بشه.
🔹 مرحله چهارم – فرصت اعتراض و پاسخگویی
مودیان (افراد یا شرکت ها) معمولاً فرصت دارن که نسبت به برگ تشخیص اعتراض کنن یا مدارک اثبات کننده ارائه بدن. این فرصت قانونی باعث میشه همه چیز شفاف باشه و امکان اشتباه کمتر بشه.
🔹 نکته کلیدی
حتی اگه تراکنش های شما مربوط به سال های گذشته باشه، طبق ماده ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم، سازمان می تونه تا ۵ سال بعد از مهلت ارسال اظهارنامه، بررسی کنه و مالیات متمم صادر کنه.
💸 چه تراکنش های بانکی مورد رسیدگی قرار نمی گیرند؟
خیلی از دوستان می پرسن که کدوم تراکنش های بانکی زیر ذره بین مالیات نمی رن. طبق قوانین و دستورالعمل های سازمان امور مالیاتی، بعضی حساب ها و تراکنش ها اصلاً نیاز به بررسی ندارن.
🔹 تراکنش های مطابق با اظهارنامه
اگه مجموع وجوه واریز شده به حساب بانکی شما—چه شما فرد حقیقی باشید، چه شرکت—با میزان درآمدی که در اظهارنامه یا دفاتر مالیاتی اعلام کردید مطابقت داشته باشه، دیگه بررسی و رسیدگی به این حساب ها انجام نمی شه. یعنی اگه همه چیز شفاف و درست باشه، نگرانی وجود نداره.
🔹 حساب های قبلاً اعلام شده
اگر حساب بانکی شما قبلاً در اظهارنامه یا دفاتر مالیاتی ذکر شده باشه، دیگه اون حساب ها حتی در آینده هم برای رسیدگی دوباره مورد بررسی قرار نمی گیرن. حتی اگه در زمان رسیدگی اولیه، ممیز مالیاتی متوجه نشده باشه که میزان واریزها با درآمد اعلام شده مطابقت داره یا نه، باز هم رسیدگی مجدد صورت نمی گیره.
💳 دستورالعمل رسیدگی به تراکنش های بانکی
اگه حساب های بانکی شما شرایط شفاف بودن یا قبلاً اعلام شدن رو نداشته باشه، سازمان مالیاتی موظفه که به رسیدگی به تراکنش های بانکی شما اقدام کنه. این رسیدگی یعنی بررسی دقیق تراکنش ها برای اطمینان از درست بودن درآمد اعلام شده.
📜 چه چیزهایی مهمه؟
طبق بخشنامه ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۹۹/۰۱/۳۱، چهار حالت رسیدگی وجود داره که بیشتر مربوط به نحوه دعوت صاحب حساب و فرآیند شکلی تشخیص هست. اما نگران نباشید، این حالت ها در ماهیت رسیدگی و حسابرسی تفاوتی ایجاد نمی کنن.
🏦 حالت اول: وقتی فرد یا شرکت در نظام مالیاتی پرونده داره
اگه تراکنش های بانکی مربوط به اشخاص حقیقی یا حقوقی باشه که از قبل یک پرونده در نظام مالیاتی دارن، قضیه اینطوریه:
بعد از دریافت اطلاعات تراکنش ها، حداکثر تا ۵ روز کاری، بر اساس دستور کمیته مربوطه، این اطلاعات باید به گروه ویژه رسیدگی به تراکنش های بانکی منتقل بشه تا بررسی ها شروع بشه.
💡 نکته مهم:
- این حالت فقط شامل کسانی می شه که قبلاً پرونده مالیاتی دارن.
- هدف اینه که فرآیند رسیدگی سریع و بدون تأخیر انجام بشه و مالیات درست محاسبه بشه.
👤 حالت دوم: وقتی یک شخص حقیقی چند پرونده مالیاتی داره
اگه تراکنش های بانکی مربوط به فردی باشه که بیش از یک پرونده در نظام مالیاتی داره، روند رسیدگی کمی فرق می کنه:
بعد از دریافت اطلاعات تراکنش ها، حداکثر تا دو هفته، سازمان مالیاتی با دعوت کتبی از صاحب حساب، ازش توضیح می خواد. این توضیحات باید به صورت کتبی در مورد تراکنش ها و ارتباط اون ها با هر پرونده مالیاتی باشه. سپس با تنظیم فرم شماره یک پیوست که باید توسط طرفین امضا بشه، اطلاعات به گروه ویژه رسیدگی به تراکنش های بانکی منتقل می شه تا بررسی ها انجام بشه.
💡 نکته مهم:
- اگه مؤدی از امضای فرم سر باز بزنه، یا ظرف ۵ روز از تاریخ ابلاغ مراجعه نکنه، یا به هر دلیلی دسترسی بهش فراهم نشه، موضوع در متن فرم شماره یک قید و توسط مأموران مالیاتی امضا می شه.
- بعدش کل پرونده به همراه اطلاعات تراکنش ها به دستور مدیرکل امور مالیاتی به گروه ویژه منتقل می شه تا رسیدگی کامل انجام بشه.
👥 حالت سوم: وقتی اشخاص حقیقی یا حقوقی پرونده مالیاتی ندارن
اگه تراکنش های بانکی مربوط به افراد یا شرکت هایی باشه که هنوز پرونده مالیاتی ندارن، روند رسیدگی کمی متفاوت و دقیق تره:
بعد از دریافت اطلاعات تراکنش ها، حداکثر تا دو هفته، سازمان مالیاتی با دعوت کتبی از صاحب حساب، شروع به بررسی می کنه. در این مرحله، موضوع فعالیت شخص یا شرکت مشخص می شه و فرم شماره دو پیوست تکمیل می شه. سپس طبق دستورالعمل، ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی انجام می شه و اطلاعات تراکنش ها به گروه ویژه رسیدگی به تراکنش های بانکی منتقل می شه.
💡 نکته مهم:
- اگه این افراد یا شرکت ها از مراجعه حضوری یا ارسال پاسخ کتبی طی ۵ روز کاری خودداری کنن، ادارات مالیاتی موظف هستن که با جمع آوری اطلاعات لازم و تکمیل فرم شماره دو، ثبت نام و تشکیل پرونده انجام بدن.
- بعد از این مرحله، اطلاعات تراکنش ها طبق دستور کمیته، برای رسیدگی دقیق تر به گروه ویژه ارسال می شه تا همه چیز شفاف و قابل بررسی باشه.
👤 حالت چهارم: وقتی کسی می گه این تراکنش ها مال من نیست و مربوط به شخص دیگه ست
اگر شخصی ادعا کنه تراکنش های بانکی که بهش نسبت دادن، مال خودش نیست و مربوط به یه نفر دیگه ست، و اون طرف مقابل هم کُتبی موضوع رو تأیید نکرده باشه و مدارک رد یا مستنداتی هم ارائه نشده باشه، سازمان مالیاتی موظفه طبق قانون، اقدامات لازم رو برای بررسی تراکنش ها روی شخص واقعی انجام بده. 💼
هدف اصلی سازمان فقط گرفتن مالیات نیست؛ کنترل پولشویی و بررسی تراکنش های مشکوک هم یکی از اهداف اصلیه.
⚖️ نکته مهم بند ۵ دستورالعمل:
تراکنش های بانکی ممکنه نتیجه معاملات یا فعالیت های مشکوک به پولشویی باشه، بنابراین رعایت قوانین کشف معاملات مشکوک و گزارش محرمانه به دفتر بازرسی ویژه، مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی ضروریه.
💡 موارد تراکنش هایی که اساساً درآمد حساب محسوب نمی شن:
- تراکنش های بانکی اعضای هیئت مدیره و سهامداران
- دریافت و پرداخت حق شارژ
- واریز یا برداشت از حساب بستگان
- انتقال وجه بین حساب های شخصی خود فرد
- انتقال بین حساب های شرکا در کسب وکارهای شراکتی
- تنخواه های واریزی با تایید کارفرما
- معاملات قرض و ودیعه
- مبالغ دریافتی بابت خسارت از بیمه
- انتقال بین حساب های بانکی اشخاص وقتی درآمد محسوب نشه
- درآمدهایی که قبلاً مالیاتشون پرداخت شده
این دسته تراکنش ها مورد رسیدگی درآمدی قرار نمی گیرن و صرفاً برای شفافیت و کنترل تراکنش ها در نظر گرفته می شن. ✅
💰 چطور فروش یا درآمد از تراکنش های بانکی مشخص می شه؟
طبق دستورالعمل سازمان مالیاتی، همه واریزهایی که به حساب بانکی شما میاد، اصولاً درآمد فروش کالا یا ارائه خدمات محسوب می شه. 🏷️
البته یه سری تراکنش ها هستن که درآمدی برای شما به حساب نمیان یا مالیاتشون قبلاً پرداخت شده؛ مثل درآمد ارث یا هدیه. 👪
یه دسته دیگه هم هستن که مالیاتشون به شکل دیگه محاسبه می شه، مثل:
- درآمد اجاره املاک 🏠
- حقوق و دستمزد کارمندان 👔
به این ترتیب، سازمان مالیاتی از روی تراکنش های بانکی شما، می تونه فروش و درآمد واقعی کسب وکارتون رو تشخیص بده و اگر موارد خاصی باشه که درآمدشون به روش دیگه محاسبه می شه، اون ها رو جدا بررسی می کنه. ✅
💸 ۱۲ تراکنش بانکی که جزو فروش یا درآمد خدمات حساب نمی شوند
توی دنیای مالیات، همه تراکنش ها درآمد نیستن! بعضی ها هستن که سازمان مالیاتی اون ها رو به عنوان فروش یا درآمد خدمات نمی شناسه. 😎 این تراکنش ها شامل موارد زیر هستن:
🏢 تراکنش های بانکی اعضای هیئت مدیره و سهامداران شرکت ها، البته با تأیید خود شرکت
🏦 تسهیلات بانکی که دریافت شده
👨👩👧 دریافت و پرداخت به حساب بستگان، البته اگر ماهیت درآمدی نداشته باشه
🔄 انتقال پول بین حساب های شخصی خود فرد
🤝 انتقال وجه بین شرکا تو مشاغل مشارکتی
💼 تنخواه هایی که کارفرما به شخص واریز کرده، با تأیید خودش
💳 دریافتی و پرداختی سهامداران و اعضای هیئت مدیره که در دفاتر شرکت ثبت شده باشه
💰 قرض و ودیعه دریافتی و پرداختی
⚠️ وجوه دریافتی بابت جبران خسارت
🔄 انتقال بین حساب های بانکی افراد وقتی درآمدی محسوب نشه
🧾 دریافتی و پرداختی اشخاص به عنوان واسطه در کسب و کارشون، اگر ماهیت درآمدی نداشته باشه
💳 دریافتی و پرداختی مرتبط با حق شارژ
این یعنی، حتی اگر پولی تو حساب شما واریز یا برداشت شده باشه، همه اون ها مالیات پذیر نیستن و سازمان مالیاتی این موارد رو با دقت بررسی می کنه تا فقط درآمد واقعی شناسایی بشه. ✅
💰 تراکنش هایی که درآمد محسوب می شن اما مالیاتشون در رسیدگی به تراکنش های بانکی اعمال نمی شه
خیلی وقت ها پولی که تو حساب ها جا به جا می شه، درآمد واقعی هست ولی سازمان مالیاتی اون ها رو برای رسیدگی مشمول مالیات قرار نمی ده. 😎 این تراکنش ها شامل موارد زیر هستن:
⚡ تراکنش هایی که ماهیت درآمدی دارن ولی طبق قوانین از پرداخت مالیات معاف هستن، یا مالیاتشون نرخ صفره، یا مالیاتش کسر در منبع شده
🧾 تراکنش هایی که ماهیت درآمدی دارن ولی قبلاً تو محاسبه مالیات لحاظ شدن
📅 تراکنش های قبل از سال ۱۳۹۵ که کمتر از ۱۵۰ میلیون ریال هستن، البته تراکنش های مربوط به پوز بانکی استثنا هستن
این یعنی حتی اگر پولی درآمدی باشه، باز هم ممکنه مالیاتش از شما گرفته نشه یا قبلاً پرداخت شده باشه. ✅
⏳ رسیدگی به تراکنش های بانکی قبل از سال ۱۳۹۵
قبل از سال ۱۳۹۵، خیلی از تراکنش های بانکی ممکن بود درست مستندسازی نشده باشن. برای همین، مودیان حقیقی تا وقتی که مدرک مستدل و قابل اثباتی برای درآمد حاصل از تراکنش های زیر ۱۵۰ میلیون ریال نداشته باشن (به جز تراکنش های واریزی از طریق pos یا درگاه های آنلاین)، این تراکنش ها در محاسبه درآمد مشمول مالیات لحاظ نمی شن. ✅
💳 حتی تراکنش هایی که از طریق pos یا درگاه های پرداخت الکترونیکی انجام شدن، باید بررسی بشن تا مشخص بشه که آیا واقعاً درآمد محسوب می شن یا صرفاً دریافت و پرداخت وجه نقد هستن و ماهیت درآمدی ندارن.
حالا که با این دستورالعمل رسیدگی به تراکنش های بانکی آشنا شدیم، وقتشه که با انواع حساب بانکی هم آشنا بشیم و بدونیم کدوم حساب ها برای بررسی تراکنش ها مورد رسیدگی قرار می گیرن. 🏦
🏦 انواع حساب بانکی
قبل از اینکه بریم سراغ نرخ مالیات تراکنش های بانکی و نحوه پرداختش، خوبه اول با انواع حساب های بانکی آشنا بشیم.
حساب های بانکی معمولاً به دو دسته تقسیم می شن: تجاری و غیرتجاری. اما یه نکته مهم وجود داره:
💼 تمامی حساب های بانکی اشخاص حقوقی، به طور پیش فرض تجاری محسوب می شن.
👤 برای اشخاص حقیقی هم اگر حساب به پرونده مالیاتی متصل باشه یا جزو حساب های تشخیصی سازمان باشه، تجاری حساب می شه مگر اینکه مودی بتونه ثابت کنه که حسابش غیرتجاریه.
💡 یه نکته خیلی مهم:
تمامی حساب هایی که به دستگاه های کارتخوان متصل هستن، بدون استثنا جزو حساب های تجاری محسوب می شن.
💳 نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی
اگه بخوایم ساده و راحت بگیم که چطور سازمان مالیاتی به تراکنش های بانکی رسیدگی می کنه، می تونیم این فرایند رو تو چهار مرحله اصلی تقسیم کنیم:
۱️⃣ شناسایی مودی
اول از همه، ممیزهای مالیاتی حساب بانکی همه مودی ها رو بررسی می کنن. اما نکته مهم اینه که همه واریزی ها به حساب شخص به معنی درآمد واقعی نیست! 💡 پس حساب ها با دقت رصد می شن و اگه تراکنش های مشکوک یا نامشخص از حد مجاز بیشتر باشه، برگه تشخیص مالیات صادر می شه و از مودی خواسته می شه که توضیحات لازم رو ارائه بده و ابهامات تراکنش ها رو رفع کنه.
۲️⃣ دریافت توضیحات کتبی از مودی
بعد از اینکه مودی لیست تراکنش هاش رو از اداره مالیاتی گرفت، یک ماه وقت داره تا برای تراکنش های مشکوک یا نامشخص، اسناد و مدارک لازم ارائه بده. 📝 این مرحله یعنی توضیح دادن درباره تراکنش ها، ارائه مدارک مستند و حتی درخواست تجدیدنظر در پرونده مالیاتی اگر لازم باشه.
۳️⃣ شناسایی تراکنش های بی اثر و معاف
بعد از اینکه مودی توضیحات کتبی خودش رو ارائه داد، اداره مالیاتی شروع می کنه به شناسایی تراکنش های معاف یا بی اثر 💡 و مالیات مربوط به اون ها رو حذف می کنه. البته این فقط زمانی اتفاق می افته که توضیحات و مدارکی که مودی ارائه کرده مورد قبول اداره باشه. به عبارت ساده، همه تراکنش ها مشمول مالیات نیستن و این مرحله برای شفاف شدن و جلوگیری از مالیات اضافه هست.
۴️⃣ تشخیص مالیات و بررسی جرائم
حالا نوبت مرحله آخره! بعد از شناسایی تراکنش های معاف و بررسی مدارک مودی، اداره مالیاتی یک بار دیگه پرونده رو بازنگری می کنه و برگه تشخیص مالیات صادر می شه. ✅
اگه مدارک و توضیحات مودی درست باشه و تراکنش ها شفاف باشن، که همه چی روبه راهه. اما اگه اداره مالیاتی متوجه بشه که مودی تقلب کرده یا قصد پولشویی داشته، بر اساس قانون مالیات های مستقیم، جرائم مالیاتی برایش در نظر گرفته می شه. 💥
💰 تراکنش های بانکی که از مالیات معاف هستن
سازمان امور مالیاتی بعضی تراکنش ها رو از مالیات معاف کرده تا فشار مالیاتی روی مودی ها منطقی باشه. این تراکنش ها شامل موارد زیر هستن:
✨ سود سپرده های بانکی که در طول سال دریافت می کنید.
✨ جا به جایی پول بین حساب های شرکا یا بین حساب های شخصی خودتون.
✨ دریافت قرض یا ودیعه از افراد دیگه.
✨ درآمد حاصل از فروش دارایی هایی که مشمول مالیات مقطوع هستن.
✨ دریافت تسهیلات بانکی.
✨ درآمد حاصل از مشاغل معاف از مالیات مثل کشاورزی.
✨ درآمد حاصل از خرید و فروش سهام.
⚠️ نکته مهم:
اگر شما شخص حقیقی هستید، حتما در طول سال حساب های تجاری و غیرتجاری خودتون رو جدا نگه دارید و مبادلات مالی تجاری رو با حساب غیرتجاری انجام ندید. چون در زمان رسیدگی مالیاتی، این موضوع می تونه دردسرساز بشه و مشکلات مالیاتی ایجاد کنه.
🏦 رسیدگی به تراکنش های بانکی چه جوریه؟
سازمان امور مالیاتی برای رسیدگی به تراکنش های بانکی قوانین مشخصی داره و این قوانین به شکل زیر اجرا می شن:
🔹 هیچ سقف یا کف مبلغی برای رسیدگی تعیین نشده، یعنی هر تراکنشی قابلیت بررسی داره.
🔹 تمام حساب ها امکان بررسی شدن دارن، چه شخص حقیقی باشه، چه حقوقی.
🔹 انتخاب اینکه کدوم حساب ها بررسی بشن، کاملاً دست سازمان مالیاته.
🔹 حساب هایی که هنوز به هیچ پرونده مالیاتی متصل نشدن، جزو اولویت رسیدگی هستن و اداره دارایی بیشتر به این حساب ها توجه می کنه.
💡 کدوم تراکنش ها رسیدگی نمی شن؟
طبق دستورالعمل، بعضی تراکنش ها اصلاً نیاز به بررسی ندارن:
✨ اگر مجموع واریزی های یک حساب با درآمد اعلام شده در اظهارنامه و دفاتر هم خوانی داشته باشه، اون حساب بررسی نمی شه.
✨ حساب هایی که قبلاً در اظهارنامه یا دفاتر مودی ثبت شدن، دوباره بررسی نمی شن؛ حتی اگر ممیز مالیاتی در بررسی اول متوجه نشده باشه که واریزی ها با درآمد مطابقت ندارن.
🔍 خلاصه اینکه، رسیدگی به حساب های بانکی تمرکز اصلیش روی تراکنش های مشکوک یا بدون سند کافی هست و حساب هایی که همه چیزشون شفاف و طبق مدارک اعلام شده باشه، دست نخورده باقی می مونن.
📊 چطور مشخص می کنن که یه تراکنش درآمدیه یا نه؟
سازمان مالیاتی برای تشخیص ماهیت تراکنش ها یه قانون ساده داره: ملاک اولیه، اظهارات خود مودی هست. یعنی اول از همه، حرف خود شما در نظر گرفته می شه.
💬 اگر شما بگین که بعضی یا همه تراکنش ها مربوط به درآمد نیستن یا قبلاً مالیاتشون رو پرداخت کردین، اداره امور مالیاتی این ادعا رو بررسی می کنه تا صحتش مشخص بشه.
⚖️ اما اگه بر اساس مدارک و بررسی ها ثابت بشه که ادعای شما درست نیست، دیگه هیچ معافیتی شامل حالتون نمی شه و جرایم مالیاتی مربوط به اون تراکنش ها اعمال می شن.
🔍 خلاصه اینکه، حرف شما در اولویت بررسیه، ولی باید قابل اثبات باشه وگرنه قانون طبق مدارک عمل می کنه.
فرمول محاسبه
با توجه به موارد فوق، اگر موضوع فعالیت صاحب حساب مشخص باشد و یا دارای سابقه مالیاتی باشد از فرمول زیر برای رسیدگی به تراکنش های بانکی استفاده می گردد.
فروش یا درآمد = تراکنش های بی اثر و معاف – جمع وجوه واریز شده به همه حساب های بانکی
💰 نرخ مالیات تراکنش بانکی ۱۴۰۳
حالا که کمی با مالیات تراکنش های بانکی آشنا شدیم، حتما براتون سوال پیش اومده که نرخ مالیات دقیقاً چقدره؟ اینجا قصد داریم هم نرخ ها رو نشون بدیم و بعدش نحوه محاسبه مالیات رو توضیح بدیم.
📊 نرخ مالیات برای اشخاص حقیقی:
- اگر درآمد خالص شما تا ۲۰۰ میلیون تومان باشه، نرخ مالیات ۱۵ درصده.
- درآمد بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان، نرخ مالیات ۲۰ درصده.
- درآمد بالای ۴۰۰ میلیون تومان هم ۲۵ درصد مالیات داره.
💡 نکته طلایی:
برای اشخاص حقوقی، فرقی نمی کنه درآمدشون چقدره؛ نرخ مالیات تراکنش های بانکی همیشه ۲۵ درصده.
📈 نحوه محاسبه مالیات تراکنش بانکی
اگه صاحب حساب مشخص باشه و سابقه مالیاتی داشته باشه، اداره مالیات برای رسیدگی به تراکنش ها از یه فرمول ساده استفاده می کنه:
درآمد مشمول مالیات = مجموع تراکنش های واریزی – تراکنش های معاف یا بی اثر
💡 توضیحات کاربردی:
- تراکنش های بی اثر یا معاف شامل مواردی مثل دریافت تسهیلات، سود سپرده، جا به جایی بین حساب های شرکا و دریافتی های غیر درآمدی هستن.
- فقط تراکنش های واقعی درآمدی و مشمول مالیات وارد محاسبه می شن.
- این محاسبه باعث می شه وقتی اداره مالیات بررسی می کنه، مبلغ واقعی مالیات به درستی مشخص بشه و هیچ مشکلی پیش نیاد.
⚖️ به عبارتی ساده، اداره مالیات جمع تراکنش های درآمدی شما رو در نظر می گیره، از اون موارد معاف کم می کنه و سپس با اعمال نرخ مالیات مربوطه، مالیات قابل پرداخت مشخص می شه.
💳 چطور مالیات تراکنش بانکی رو پرداخت کنیم؟
پرداخت مالیات تراکنش بانکی کار سختی نیست، فقط کافیه مراحل زیر رو قدم به قدم دنبال کنید:
🌐 ۱. ورود به سایت سازمان امور مالیاتی
اول از همه وارد سایت سازمان امور مالیاتی بشید. اینجا تمام اطلاعات مالیاتی شما موجوده و مسیر پرداخت از همینجا شروع می شه.
💻 ۲. انتخاب گزینه پرداخت الکترونیک
بعد از ورود، گزینه پرداخت الکترونیک رو انتخاب کنید تا به مرحله پرداخت آنلاین هدایت بشید.
📝 ۳. وارد کردن اطلاعات کاربری
اگر قبلاً تو سایت ثبت نام کردید، نام کاربری و رمز عبور خودتون رو وارد کنید. اگه تازه وارد هستید، اول باید ثبت نام کنید تا حساب کاربری داشته باشید.
📄 ۴. مشاهده و تایید برگه مالیاتی
بعد از ورود به حساب کاربری، برگه تشخیص مالیات شما نمایش داده می شه. همه اطلاعات رو با دقت بررسی و تایید کنید تا وارد مرحله بعد بشید.
💸 ۵. پرداخت آنلاین مالیات
حالا وارد درگاه پرداخت می شید و مبلغ مشخص شده رو پرداخت می کنید. بعد از تکمیل پرداخت، مالیات تراکنش بانکی شما با موفقیت ثبت می شه.
⚠️ نکته مهم:
اگه با مبلغ مالیات موافق نیستید، می تونید اعتراض خودتون رو در سامانه ثبت کنید و اسناد و مدارک مربوطه رو ارائه بدید. بعد از بررسی دوباره، تراکنش های بانکی شما مجدداً مورد رسیدگی قرار می گیره.
📊 نتیجه گیری
امروزه یکی از روش های اصلی و مدرن برای تشخیص مالیات، رسیدگی به تراکنش های بانکی است. این روش به سازمان امور مالیاتی کمک می کنه تا درآمدها و تراکنش های مشکوک رو راحت تر شناسایی کنه و مالیات قانونی رو اعمال کنه.
🗂️ بر اساس دستورالعمل شماره ۲۰۰/۹۹/۱۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۱/۳۱، روند رسیدگی به تراکنش های بانکی مشخص شده و این بخشنامه جایگزین تمام دستورالعمل های قبلی شده تا شفافیت بیشتری در فرآیند مالیاتی ایجاد بشه.
💡 نکته مهم اینه که اگر در این زمینه نیاز به راهنمایی و مشاوره دارید، می تونید با شماره ۰۳۱۴۰۲۰ تماس بگیرید و از مشاورهای حرفه ای تکس فارس کمک بگیرید تا مطمئن بشید همه مراحل درست و قانونی انجام شده.
ممکن است برای شما مفید باشد:
مالیات حق تمبر و انواع + نحوه محاسبه
برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید
بدون دیدگاه