چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود؟ (مشمولیت ماده ۱۶۹)

میخواهی بدونی که چه معاملاتی در لیست معاملات فصلی گزارش نمی‍شود؟ فقط کافیه این مقاله از تکس فارس رو مطالعه کنی به تمام سوالات در مورد این موضوع پاسخ بدیم

چه معاملاتی جز لیست معاملات فصلی نیستند؟ 🤔📋

تو این مقاله می خوایم بگیم کدوم معاملات توی لیست معاملات فصلی گزارش نمی شن و کدوم ها هم به صورت کلی یا سرجمع گزارش می شن. برای اینکه موضوع بهتر جا بیفته، مثالی زدیم از یه شرکت فرضی به اسم زرین مهر که از بهار سال ۱۳۹۸ لیست معاملات فصلی ش رو ارسال نکرده و الان قراره ببینیم چه مشکلاتی پیش اومده و کدوم معاملات اصلاً نیازی به گزارش دادن ندارن.

معاملات شامل گزارش فصلی نیستن؟ این ها رو بدون! 🚫📉

طبق ماده ۱۳ قانون مالیات، موارد زیر اصلاً شامل ارسال لیست معاملات فصلی نمی شن و نیازی به گزارششون نیست:

• خرید و فروش یا سود و کارمزد اوراق بهادار مثل اوراق قرضه و امثال اینا. 📈📉
• خرید و فروش سهام، سهم الشرکه و حق تقدم هاشون. یعنی این معاملات مالیاتی جداگانه دارن و تو لیست فصلی نیومدن. 🏢💹
• سود، کارمزد و جریمه هایی که بانک ها، صندوق های کشاورزی، صندوق تعاون، مؤسسات مالی غیربانکی و صندوق های قرض الحسنه به دست میارن. 🏦💰
• سود سهام و سهم الشرکه که درآمد سرمایه گذاری حساب می شه و گزارش جداگانه داره. 💸📊
• حق عضویت اعضای مجامع حرفه ای، احزاب، انجمن ها و تشکل های غیردولتی که مجوز رسمی دارن. 🏛️📝
• کمک ها، جوایز و هدایای بلاعوض که به عنوان درآمد تجاری شناخته نمی شن. 🎁🙏
• مبالغی که تحت عنوان جریمه، خسارت، انواع عوارض و مالیات های دیگه (به جز مالیات بر ارزش افزوده)، حق تمبر، حق ثبت، حقوق گمرکی و موارد مشابه به دستگاه های اجرایی پرداخت می شن. ⚖️💵
• حقوق و دستمزد پرداختی که طبق فصل سوم قانون مالیات های مستقیم مطرح شده. یعنی حقوق کارکنان جز معاملات فصلی نیست. 👷‍♂️💼
• پول هایی که بابت شارژ ساختمان محل کسب و کار یا آبونمان ها پرداخت می کنید. 🏢💡

چه معاملاتی رو به صورت سرجمع باید گزارش بدیم؟ 🤔📝

طبق ماده ۱۱ قانون، افرادی که خرید کالا، خدمات یا دارایی از اشخاص حقیقی دارن که مشمول فعالیت های کشاورزی، دامپروری، ماهیگیری، پرورش زنبور عسل و طیور، صیادی، نوغان داری، احیای مراتع و باغات و نخیلات هستن، یا کسانی که اصلاً ملزم به ثبت نام در نظام مالیاتی نیستن، لازم نیست شماره اقتصادی فروشنده رو تو فهرست معاملاتشون وارد کنن و می تونن این خریدها رو به صورت کلی و سرجمع گزارش بدن. این یعنی میشه همه این خریدها رو یکجا اعلام کرد بدون اینکه تک به تک ثبتشون کرد. 🌾🐝🐟

معاملات کوچک رو چطوری سرجمع گزارش کنیم؟ 📉💼

ماده ۱۴ هم میگه هر معامله ای (چه خرید، چه فروش کالا یا خدمت) که تا سقف ۵ درصد از حد نصاب معاملات کوچک باشه، می تونید به صورت سرجمع گزارشش کنید. یعنی نیازی نیست همه جزئیات هر معامله رو جداگانه بنویسید.

برای مثال، در سال ۱۳۹۸ حد نصاب معاملات کوچک بر اساس قانون بودجه، ۳۲۸ میلیون ریال تعیین شده بود؛ پس ۵ درصد این مبلغ میشه حدود ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال. بنابراین هر معامله ای کمتر از این مبلغ، مثل خرید یا فروش کوچیک، می تونه توی لیست معاملات فصلی به صورت یک ردیف جمعی گزارش بشه. اینطوری دیگه لازم نیست هر فاکتور کوچیک رو جداگانه وارد کنید و گزارش دادن خیلی راحت تر میشه. 💰🗂️

خلاصه اینکه:

سه گروه معامله زیر رو میشه به صورت سرجمع گزارش داد و لازم نیست تک تک طرف های معامله رو وارد کنید:

1. خرید از اشخاص حقیقی در حوزه های کشاورزی، دامداری، پرورش طیور، صیادی و امثال اینها که ملزم به ثبت نام مالیاتی نیستند.
2. معاملات کوچکی که مبلغشون تا ۵ درصد حد نصاب معاملات کوچک باشه.
3. خرید و فروش های با مبلغ کمتر از سقف تعیین شده در قانون بودجه سالانه (مثلاً سال ۹۸: حدود ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال).

نکته مهم 💡

حتماً قبل از گزارش دادن معاملات سرجمع، حواستون باشه که این معاملات واقعاً مشمول این شرایط باشن وگرنه ممکنه بعدها سازمان امور مالیاتی پیگیری کنه و دچار مشکل بشید.

تصور اشتباه درباره معاملات سرجمع 😕📜

خیلی ها فکر می کنن طبق دستورالعمل اجرایی ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم (شماره ۲۴۴۶۸/۲۰۰/ص مورخ ۲۷/۱۰/۱۳۹۰) اگر بیشتر از ۱۰ درصد معاملات یه شرکت، کمتر از حد نصاب باشه یا به صورت سرجمع ارسال بشه، دفاتر مالی اون شرکت رد میشه و مردود اعلام میشه. اما این تصور اشتباهه!

تو اون بخشنامه، این شرکت ها فقط به عنوان «پر ریسک» شناسایی میشن؛ یعنی سازمان امور مالیاتی دقت بیشتری روی اسناد و مدارکشون می کنه، ولی این موضوع به معنی رد دفاتر یا جریمه خودبه خودی نیست. پس نگران رد دفاتر یا جریمه های سنگین نباشید، فقط احتمال بررسی های دقیق تر و بیشتر هست. 🔍📂

جریمه ها و قوانین مرتبط ⚖️💸

طبق ماده ۱۹ قانون مالیات ها، اگه هر کدوم از تکالیف ماده ۱۶۹ انجام نشه، ممکنه جریمه هایی شامل بشید. این جریمه ها بر اساس مبلغ معامله محاسبه میشن و با رعایت مهلت قانونی ماده ۱۵۷، قابل مطالبه هستن.

تبصره: اگه تخلف در هر معامله ای از ردیف های ۱ تا ۳ جدول قانون باشه، جریمه ای که می گیرن تا ۲٪ از مبلغ همون معامله هست. یعنی مثلاً اگر مبلغ معامله ۱۰۰ میلیون باشه، جریمه حداکثر ۲ میلیون تومان میشه.

پس حواس تون باشه که معاملات و گزارشات تون رو دقیق و منظم ثبت کنید تا گرفتار این جریمه ها نشید. 🛑📝

نکته مهم 💡

• پرریسک بودن دفاتر یعنی بررسی دقیق تر، نه رد شدن کامل.
• جریمه ها به صورت درصدی از معامله حساب میشن و معمولا تا ۲ درصد مبلغ معامله هست.
• رعایت قانون و ثبت دقیق، بهترین راه برای دور موندن از دردسرهای مالیاتی است.

مثال عملی: شرکت زرین مهر و جرائم مالیاتی 🏢📉

شرکت زرین مهر تو دوره بهار سال ۱۳۹۸ لیست معاملات فصلی ش رو ارسال نکرده. اطلاعات زیر مربوط به فعالیت های این شرکت در همون دوره است:

شرح فعالیت	مبلغ (ریال)
فروش کالا	۱,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰
فروش ساختمان	۷,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
خرید کالا	۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
هزینه اجاره	۲۰,۰۰۰,۰۰۰
خرید ماشین آلات	۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰
هزینه حسابرسی	۵۰,۰۰۰,۰۰۰
هزینه حقوق	۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰
خرید سهام شرکت	—
بیمه آسیا	۶۰,۰۰۰,۰۰۰
حق شارژ ساختمان	۷,۵۰۰,۰۰۰
حق عضویت در اتحادیه	۸,۰۰۰,۰۰۰
کمک به خیریه	۱۲,۰۰۰,۰۰۰
واردات کالا	۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
سود بانکی	۸۰,۰۰۰,۰۰۰
حقوق و عوارض گمرکی	۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰

 

نکات مهم 🔍

• از کل فروش کالا، مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال مربوط به مشتریانی است که اطلاعاتشون رو برای صدور صورتحساب ارائه نکردند.
• همچنین، مشخص شد شرکت ۲۵۰ میلیون ریال فروش به شرکت میهن کار داشته که برایش صورتحساب صادر نکرده است.

محاسبه جرائم مالیاتی 💸📊

شرح تخلف	مأخذ محاسبه جریمه
عدم صدور صورتحساب فروش کالا یا ارائه خدمت	۵,۰۰۰,۰۰۰ = ۲٪ × ۲۵۰,۰۰۰,۰۰۰
عدم درج شماره اقتصادی طرف معامله	۱۲,۰۰۰,۰۰۰ = ۲٪ × ۶۰۰,۰۰۰,۰۰۰
عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان	۱۶۲,۲۰۰,۰۰۰ = ۲٪ × ۸,۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰*

 

مأخذ محاسبه جریمه در عدم ارائه فهرست معاملات، مجموع معاملات فصلی است که معادل ۱۶,۲۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال بوده و نصف آن (یعنی ۸,۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال) برای محاسبه جریمه در نظر گرفته شده.

نکته مهم: معاملات مشمول ارسال در لیست معاملات فصلی 📋💼

شرکت زرین مهر در دوره بهار ۱۳۹۸ این معاملات رو تو لیست خودش ارسال کرده:

نوع معامله	مبلغ (ریال)
فروش کالا	۱,۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰
خرید کالا	۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
خرید ماشین آلات	۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰
فروش ساختمان	۷,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
هزینه اجاره	۲۰,۰۰۰,۰۰۰
هزینه حسابرسی	۵۰,۰۰۰,۰۰۰
واردات کالا	۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰
فروش به شرکت میهن کار	۲۵۰,۰۰۰,۰۰۰

 

جمع مبلغ کل: ۱۶,۲۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال 💰

نتیجه گیری 📝✅

تو این مقاله فهمیدیم که چه معاملاتی باید تو لیست معاملات فصلی گزارش بشن و چطور گزارش سرجمع برای معاملات کوچیک انجام میشه.
معاملاتی مثل خرید یا فروش با مبلغ کمتر از ۵٪ حد نصاب، یا خرید از افراد حقیقی طبق ماده ۸۱، می تونن به صورت مجموع اعلام بشن تا کار ساده تر باشه.

همچنین با جرایم ناشی از انجام ندادن تکالیف ماده ۱۶۹ آشنا شدیم و فهمیدیم که چقدر اهمیت داره همه چیز رو درست و کامل ثبت کنیم.

تکس فارس، یکی از بهترین مؤسسه های مالیاتی ایران، همیشه آماده ست که به شما در زمینه مالیات و امور مالی مشاوره بده و مسیر موفقیت تون رو هموار کنه.

سوالات متداول

۱. چه معاملاتی مشمول ارسال در لیست معاملات فصلی نیست؟

طبق ماده ۱۳ قانون، معاملات مربوط به خرید و فروش اوراق بهادار، سهام، سود و کارمزد بانک ها، حق عضویت در انجمن ها، کمک ها و جوایز بلاعوض مشمول گزارش نیستند.

۲. آیا سود سهام و سهم الشرکه باید در لیست معاملات فصلی گزارش شود؟

خیر، سود سهام و سهم الشرکه جزء معاملات معاف از گزارش است.

۳. معاملات مربوط به جریمه ها و خسارت ها گزارش می شوند؟

خیر، جریمه ها، خسارت ها و مالیات هایی غیر از مالیات بر ارزش افزوده معمولاً گزارش نمی شوند.

۴. آیا حقوق و دستمزد جزء معاملات فصلی محسوب می شود؟

خیر، پرداخت حقوق و دستمزد طبق قانون مالیات های مستقیم از لیست معاملات فصلی معاف است.

۵. آیا مبالغ حق شارژ ساختمان و آبونمان ها گزارش می شود؟

خیر، وجوه پرداختی بابت حق نگهداری ساختمان و آبونمان ها از معاملات معاف است.

۶. معاملات خرید کالا از اشخاص حقیقی مشمول چه شرایطی هستند؟

اگر فروشنده اشخاص حقیقی موضوع ماده ۸۱ باشد، نیازی به درج شماره اقتصادی نیست و می توان معاملات را به صورت سرجمع گزارش کرد.

۷. معاملات با مبلغ کمتر از حد نصاب چگونه گزارش می شوند؟

معاملاتی که کمتر از ۵ درصد حد نصاب معاملات کوچک باشند، می توانند به صورت سرجمع در لیست فصلی گزارش شوند.

۸. آیا معاملات فروش ساختمان باید گزارش شوند؟

بله، فروش ساختمان از معاملات مشمول گزارش در لیست معاملات فصلی است.

۹. خرید و فروش سهام چه وضعیتی دارد؟

خرید و فروش سهام و سهم الشرکه جزء معاملات معاف از گزارش هستند و در لیست معاملات فصلی نمی آیند.

۱۰. کمک های خیریه و بلاعوض چطور؟

کمک ها و جوایز بلاعوض در لیست معاملات فصلی گزارش نمی شوند.

۱۱. آیا هزینه های حسابرسی جزء معاملات فصلی است؟

خیر، هزینه های حسابرسی مشمول گزارش در معاملات فصلی نیست.

۱۲. معاملات واردات کالا باید گزارش شود؟

بله، واردات کالا جزء معاملات فصلی است و باید گزارش شود.

۱۳. آیا فروش به شرکت های خاص معاف از گزارش است؟

خیر، فروش به شرکت ها جزء معاملات مشمول گزارش است، مگر آنکه در موارد خاص قانون استثنا کرده باشد.

۱۴. معاملات مربوط به صندوق های قرض الحسنه چگونه است؟

سود و کارمزد صندوق های قرض الحسنه مشمول گزارش معاملات فصلی نیست.

۱۵. آیا باید کلیه معاملات فروش کالا گزارش شود؟

بله، کلیه معاملات فروش کالا که مشمول قانون است باید در لیست معاملات فصلی گزارش شوند مگر استثناهای ذکر شده.

ممکن است برای شما مفید باشد:

حسابداری مالیاتی

نحوه استعلام مالیات کارت بازرگانی

برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید