میخواهی بدونی مالیات تکلیفی چیست؟ و چطور باید پرداختش کنی تکس فارس برات همه موضوعات مربوط رو برات به ارمغان اورده فقط کافیه وقت بزاری و بخونی
مالیات تکلیفی چیست و چه جوری کار میکنه؟
سلام، اگر تابع قانونی مالیات باشی، باید بدونی مالیات تکلیفی چی میگه و چهجوری بر درآمدهای مختلف اعمال میشه. این نوع مالیات، مربوط به درآمد خود فرد یا سازمانه و بر اساس قانون باید پرداخت بشه. مثلا، یکی از نمونههای رایج، مالیاتی است که کارفرما از حقوق کارمند کم میکنه و به سازمان مالیاتی میپردازه. اینکار یعنی هزینه مالیاتی از حقوقت کم میشه و دولت رو حمایت میکنه.مالیات تکلیفی چیست؟
مثال ساده:
فرض کن از حقوق یک کارگر مقداری کم میشه و کارفرما این مبلغ رو هر ماه به عنوان مالیات به سازمان مالیاتی میفرسته. این یعنی مالیات تا جایی که در قرارداد ذکر شده، به صورت خودکار کم میشه و پرداخت میگرده.
کدوم فرد یا سازمان مسئول؟
این وظیفه، بر عهده فردی است که خدمتی رو دریافت میکنه؛ یعنی کارفرما یا سازمانی که با شما قرارداد داره و در ازای خدمات یا حقوق، این هزینه رو کم میکنه و به سازمان مالیاتی میفرسته.
اگر خودت کارفرما هستی چه کار باید بکنی؟
باید در قراردادهایت این موضوع رو رعایت کنی و مبلغ مربوط به مالیات رو ذکر کنی. این کار باعث میشه که دولت حقوق و درآمدهای مالیاتی خودش رو جمعآوری کنه و بودجه لازم برای پروژهها و توسعه کشور تامین بشه.

انواع مالیات تکلیفی:
– مالیات بر درآمد اجاره
– مالیات بر درآمد حقوق
– مالیات بر نقل و انتقال سهام
– مالیات بر درآمد حق الوکاله
– مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از ایران
– مالیات پیمانکاری – مالیات مضاربه ای
– مالیات موسسات بیمه
– مالیات پزشکان و حوزه های درمانی
مالیات تکلیفی اجاره و حقوق و حقالوکاله: راهنمای کامل همراه با نکات عملی
میدونی، یکی از مهمترین وظایف مالیاتی در کشور ما، مربوط به مالیاتهایی هستن که باید در لحظه پرداخت یا دریافت، از طرف طرفین فعالیتهای اقتصادی، کسر و به حساب سازمان مالیاتی واریز بشن. در ادامه، برات توضیح میدم هر کدوم این نوع مالیاتها چطور کار میکنن و چه نکاتی باید رعایت کنی.
مالیات تکلیفی اجاره
فرض کن توی تهران، یک شرکت یا نهاد دولتی، شهرداری یا موسسهای، ملک یا فضایی رو اجاره میگیره. در این حالت، طبق تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم، اون نهاد باید هنگام پرداخت اجاره، مالیات مربوطه رو از مبلغ اجاره کسر کنه و تا پایان ماه بعد، به اداره مالیاتی محل ملک واریز کنه.
یعنی، مالک (موجر) رو فرقی نمیکنه حقوقی یا حقیقی، باید این مالیات رو از مستاجر (مشاری) دریافت کند و خودش این مبلغ رو برسه به سازمان مالیاتی بده. حالا، در مورد مستاجرهای حقوقی، این مسئولیت بر عهده خودشونه که در زمان پرداخت، مبلغ مالیات رو کم کنند و به حساب اداره مالیاتی بریزند.مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی حقوق
حالا فرض کن دارم درباره شغل رایجتر صحبت میکنم؛ یعنی حقوقبگیرها. کارفرما باید مبلغ مالیات بر حقوق رو محاسبه و از حقوق کارمندان کم کنه و هر ماه به سازمان مالیاتی بر اساس قانون، واریز کنه. این کار، تحت عنوان «ارسال لیست مالیات حقوق» شناخته میشه و باید تا آخر هر ماه انجام بگیره.
طبق ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم، در هر پرداخت حقوق، کارفرما باید مالیات را به صورت صحیح محاسبه و کم کنه و لیستی شامل نام، نشانی و مبلغ حقوق کارکنان رو تا پایان ماه بعد به اداره مالیات بده. در این صورت، هیچ مشکلی برای هر دو طرف پیش نمیاد.

مالیات تکلیفی حقالوکاله
اگر وکیل هستی یا کسی که برای امور دادگستری و مالیاتی وکالتنامه گرفته، باید طبق قانون، ۵ درصد از کل مبلغ قرارداد رو به عنوان علیالحساب مالیاتی، به سازمان مالیاتی پرداخت کنی. این کار باید در سامانه مخصوص وکلای دادگستری ثبت شده باشه که آدرسش هست: tax.pgpal.ir.
در این سامانه، میتونی سوابق مالی خودت رو ببینی و مطمئن بشی که کارهای مالیاتیات رو به درستی انجام دادی. این کار، وظیفه وکلای دادگستری و کسانی است که در محاکم وکلتی میکنن.مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی
شرکتهای خارجی فعال در ایران، باید همانند شرکتهای داخلی، دفاتر قانونی داشته باشن و در هر ماه بیستم، اظهارنامه مالیاتیاشون رو به سازمان مالیات بدهند. این شرکتها، میزان مالیاتی که باید پرداخت کنن، بسته به درآمد سال، بین ۲۰ تا ۴۰ درصد است، که باید از سود سالانه خودشون کم کنن و به سازمان مالیات واریز کنند.
در متن ماده ۱۰۷ قانون مالیاتهای مستقیم، اشاره شده که پرداختکنندگان وجوه، موظفاند در هر پرداخت، مالیات متعلق رو کم و تا پایان ماه بعد، به حساب سازمان مالیات واریز کنن.مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی مضاربه چیه و چه جوری حساب میشه؟
مالیات مضاربه، یکی از نوعهای مالیاتهای تکلیفی است که فقط در فعالیتهای اقتصادی خاص و همچنین وامهای بانکی برای راهاندازی مشاغل کار میکنه. این مالیات بر اساس میزان درآمدی که فرد عامل (مضارب) کسب میکنه، محاسبه میشه.
طبق ماده ۱۰۲، وقتی شخصی (عوامل مضاربه) سود خودش رو تسلیم میکنه، باید علاوه بر مالیات خودش، مالیات سهم صاحب سرمایه رو هم به صورت علیالحساب کم کنه و به سازمان مالیاتی بده. اگه بانک به عنوان صاحب سرمایه باشه، وظیفه کسر این مالیات از طرف یا مضارب ساقط میشه.

مالیات تکلیفی موسسات بیمه چگونه است؟
در قانون، تبصره ۵ ماده ۱۰۹، شرح میده که موسسات بیمه خارجی که در ایران فعالیت میکنن، باید ۲٪ از حق بیمه دریافتی و سود سپردههاشون رو مالیات بدن. اگه موسسات بیمه داخلی در کشور خودشون معاف از پرداخت مالیات بر معاملات اتکایی باشند، شامل مالیات در ایران نمیشن.
همچنین، موسسات بیمه ایرانی باید در هر ماه، ۲٪ از حق بیمه مصوب رو به عنوان مالیات اتکایی کم کنن و طی یک صورتحساب مشخص، به اداره مالیات پرداخت کنن.
مالیات بر نقل و انتقال سهام
یکی دیگر از مالیاتهای مهم، مالیات بر انتقال سهام است. طبق ماده ۱۴۳، زمانی که سهام یا سهمالشرکه رو منتقل میکنید، باید ۴٪ از ارزش سهم رو به عنوان مالیات پرداخت کنید.
این مبلغ باید قبل از انتقال، در حساب سازمان مالیات واریز شده باشه. همچنین، هنگام ثبت تغییرات در ادارات ثبت یا دفاتر اسناد رسمی، باید گواهی پرداخت مالیات رو ضمیمه کنن.
در شرکتهای بورسی، این مالیات نصف یعنی ۰.۵٪ است و شرکتها باید تا پایان ماه بعد، بعد از ثبت افزایش سرمایه، اون رو به حساب سازمان مالیات واریز کنند.
مالیات تکلیفی پزشکان: چیه و چه جوری محاسبه میشه؟
در چند سال اخیر، سازمان امور مالیاتی، سامانهای راهاندازی کرده به اسم «مالیات تکلیفی پزشکان». مطابق با تبصره ۶ قانون بودجه، همه مراکز درمانی، چه دولتی چه خصوصی، و همچنین بیمارستانهای نیروهای مسلح، مراکز خیریه، شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی، موظفن که ۱۰ درصد از حقالزحمه یا حقالعمل پزشکان رو به عنوان مالیات کسر و به حساب مالیاتی واریز کنن.
این مالیات شامل مواردی مثل صورتحسابهای بیمهای، یا مبالغ نقدی که بیماران پرداخت میکنن، میشه. یعنی هر پولی که پزشک از بیمه یا خود بیمار دریافت میکنه، به عنوان علیالحساب کم میشه و حداکثر تا پایان ماه بعد باید به سازمان مالیات واریز بشه.
نکته مهم اینه که این مالیات، شامل حقوق و کارانه پزشکان نمیشه، یعنی غذای کار هم جزء این مالیات محسوب نمیشه، بلکه فقط از حقالعمل و حقالزحمه حساب میشه.

مالیات تکلیفی پیمانکاری: چه جوری کار میکنه؟
حالا بریم سراغ مالیات پیمانکاری. این نوع مالیات مربوط به قراردادهای پیمانکاریه که کارفرماهای دولتی، شهرداریها، شرکتها و موسسات خیریه با پیمانکاران منعقد میکنن. پیمانکار در قالب فرد حقیقی یا حقوقی، مبلغی رو در مقابل ارائه خدمات دریافت میکنه، ولی کارفرما قبل از پرداخت، درصدی رو (در حال حاضر ۳ درصد) به عنوان مالیات کسر میکنه و به سازمان مالیاتی میفرسته.
مثلاً فرض کن یه پیمانکار در ازای کار ساخت و ساز، ۱۰۰ میلیون تومان میگیره. در این حالت، کارفرما باید حدود ۳ میلیون تومان رو به عنوان مالیات، از این مبلغ کم کنه و به حساب مالیاتی واریز کنه.
ویژگی های مهم مالیات تکلیفی
خب، حالا ببینید چه ویژگیهایی داره این نوع مالیاتها:
– مسئولیت شخص ثالث: کسی که پرداخت میکنه (مثل کارفرما، بانکها یا موسسات مالی) وظیفه داره مالیات رو کم و به سازمان مالیاتی بدهد.
– کسر مستقیم از منبع: این مالیات مستقیماً از منبع پرداخت (مثل حقوق، سود سهام، اجاره) کم میشه، و فرد پرداختکننده هم مسئول پرداختشه.
– وصول آسانتر: چون فرایند بر اساس کسر از منبع است، دولت راحتتر میتونه مالیات رو وصول کنه و فرآیند جمعآوری سریعتر و بدون مشکل انجام میشه
نحوه محاسبه مالیات تکلیفی و درصدهای آن – راهنمای کامل برای دوستانی که میخوان مالیات رو درست حساب کنن
سلام دوست من! میخوای بدونی مالیات تکلیفی چه شکلی حساب میشه و چه درصدی داره؟
خب، باید بگم این چیزیه که قانونگذار برای هر نوع درآمد و هر نوع فرد یا شرکت، درصد خاصی رو در نظر گرفته. پس، برای اینکه حساب مالیات رو دقیق انجام بدی، پیشنهاد میکنم از مشاوران مالیاتی حرفهای کمک بگیری. اینطوری، هر خطایی رو تقریباً میتونی حذف کنی
نکته خیلی مهم: دریافت مشاوره مالیاتیخیلی از موارد، مخصوصاً در محاسبه مالیات تکلیفی، نیاز به توجه دقیق به قوانین، بخشنامهها و مقررات جدید سازمان مالیاتی داره. گاهی حسابداران و مدیران مالی خودشون هم ممکنه از این قوانین غفلت کنند. پس، مراجعه به مشاور مالیاتی مجرب همراه با دانش جدید، راه حل خیلی منطقی برای جلوگیری از اشتباهاته
نحوه پرداخت مالیات تکلیفی
بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم، بعد از کسر مالیات، فرصت دارید که مبلغ مالیات رو تا پایان ماه بعد، به سازمان مالیاتی واریز کنید. مثلا، برای مالیات اجاره، باید مبلغ مالیات رو کم کنید و تا پایان ماه بعد، اون رو به حساب سازمان امور مالیاتی، واریز کنید

برگ مطالبه مالیات تکلیفی چیست؟
یکی دیگه از سوالاتی که خیلی مطرح میشه، اینه: برگه مطالبه مالیاتی یا برگ تشخیص، چه کاربردی داره؟ در واقع، این برگه، بعد از گذشت چهار ماه از شروع سال، طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم، باید اظهارنامه مالیاتی خودتون رو پر کنید و تحویل اداره مالیاتی بدید. پس، منتظر اون باشید که اداره، برگ تشخیص رو براتون صادر کنه. این برگه، درواقع نتیجه بررسیهای اداره مالیات درباره عملکرد و حقوق شماست و این روند تا پنج سال امکان پیگیری داره.
جدول انواع مالیات تکلیفی
نوع مالیات تکلیفی | ماده قانونی | مودی | ماخذ و نرخ |
مالیات بر درآمد اجاره | تبصره ۹ ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم | پرداخت کنندگان اجاره محل شخص حقیقی و حقوقی | نرخ ماده ۱۳۱ و ۱۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم |
مالیات بر درآمد حقوق | ماده ۸۶ و تبصره ماده ۸۸ | دریافت کنندگان حقوق | نرخ ماده ۸۵ قانون مالیاتهای مستقیم |
مالیات نقل و انتقال سهام | ماده ۱۴۳ قانون مالیاتهای مستقیم | انتقال دهندگان سهام | ۴ درصد ارزش اسمی |
مالیات بر درآمد حق الوکاله | تبصره ۲ ماده ۱۰۳ قانون مالیاتهای مستقیم | پرداخت کنندگان به وکلا | ۵ درصد |
مالیات مضاربه | ماده ۱۰۲ قانون مالیاتهای مستقیم | صاحبان سرمایه در مضاربه | نرخ ماده ۱۳۱ قانون مالیاتهای مستقیم |
مالیات پیمانکاری | ۳ درصد | ||
مالیات اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج | ماده ۱۰۷ قانون مالیاتهای مستقیم | پرداخت کنندگان وجوه به این افراد | نرخ ماده ۱۰۷ قانون مالیاتهای مستقیم |
مالیات مدیران تصفیه | ماده ۱۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم | مدیران تصفیه | نرخ ماده ۱۰۵ قانون مالیاتهای مستقیم |
حق تمبر | ماده ۴۹ قانون مالیاتهای مستقیم | صادرکننده سند | به شرح ماده ۴۶،۴۷،۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم |
جرایم عدم پرداخت مالیات تکلیفی و تفاوت اون با مالیات عملکرد
جریمههای سنگین عدم پرداخت مالیات تکلیفی
طبق ماده ۱۹۹ قانون مالیاتهای مستقیم، هر شخص حقیقی یا حقوقی که مسؤول کسر و ایصال مالیات بر عهدهاش است و این وظیفه رو انجام نده، باید جریمههای سنگینی رو بپردازه.
– اول، باید ۱۰٪ از مبلغ مالیات پرداخت نشده رو جریمه بده.
– علاوه بر این، هر ماه تأخیر در پرداخت، جریمهای معادل ۲.۵٪ مالیات تأخیر داده میشه.
نکته مهم:
هر وقت فرد پرداختکننده مبلغ مالیات رو خودش پرداخت کنه (مثلاً سازمان یا کارفرما)، همچنان باید ۲.۵٪ تا زمان پرداخت، جریمه بده. یعنی این جریمه بهطور خودکار از حسابش کم میشه و لازم هست سریعتر اقدام کنه.
اخطار جدی:
این جریمهها واقعاً سنگین و قابل توجه هستن؛ بنابراین بهتره در موعد مقرر مالیاتتون رو پرداخت کنید. در غیر این صورت، اگر سازمان امور مالیاتی از شما شکایت کنه، ممکنه به مجازاتهای سنگینتر هم دچار بشید، حتی شامل ۲ تا ۶ ماه حبس تعزیری و دیگر مجازاتها.

تفاوت مهم: مالیات تکلیفی و مالیات بر عملکرد
برای اینکه حسابهاتون رو روال درستی بیاندازید، باید بدونید اصولاً این دو نوع مالیات چه فرقی با هم دارن:
مالیات تکلیفی:
مالیاتی است که شخص دیگری باید اون رو کسر و پرداخت کنه. یعنی، مثلا، سازمانها یا کارفرماهای محترم مسئولیت دارن مالیات رو از حقوق یا هزینههای شما کم کنن و به سازمان مالیاتی بدهند. نمونه معروفش، مالیات اجاره است که مستاجر اگر شرکت باشه، باید مالیات رو از اجارهاش کم کنه.
مالیات بر عملکرد: این برمیگرده به درآمد نهایی و سود شخص یا شرکت. یعنی، پس از اعلام درآمد، باید مالیات بر اساس میزان درآمد واقعیتون رو پرداخت کنید. این نوع مالیات، بیشتر بر درآمد واقعی و اظهارنامهها استوار است و نقش بیشتری در حسابکشی مستقیم داره.
جمع بندی نهایی
به طور کلی، مالیات تکلیفی یکی از اصول مهم قانون مالیاته که مسئولیت پرداخت رو از دوش مودی برداشته و بر عهده فرد ثالث (مثل کارفرما، مستاجر، پیمانکار) گذاشته است. این مالیات توی انواع مختلفی وجود داره؛ مثلا مالیات بر حقوق، اجاره، نقل و انتقال سهام، پیمانکاری و مضاربه.
در هرکدوم از این موارد، فرد یا سازمانی مسؤول است که مالیات رو بر اساس قانون محاسبه و به سازمانتکس فارس واریز کنه. این رو توجه کنید و در موعد مقرر عمل کنید تا از جریمههای سنگین و مشکلات حقوقی در امان بمونید
سوالات متداول
۱. مالیات تکلیفی چیست و چه هدفی را دنبال میکند؟
مالیات تکلیفی، نوعی مالیات است که بر عهده شخص یا نهادی قرار میگیرد و در فرآیند پرداخت درآمد یا هزینه، بهطور مستقیم از مبلغ منظور شده کسر میشود. هدف اصلی آن، جمعآوری آسانتر و سریعتر مالیات، و جلوگیری از فرار مالیاتی است. این نوع مالیات، نقش پل ارتباط مستقیم میان پرداختکننده و خزانهی دولت دارد و جریان درآمدهای مالیاتی را منظّمتر میکند.
۲. چهکسانی موظف به پرداخت مالیات تکلیفی هستند؟
همه افراد و نهادهای حقوقی و حقیقی که در راستای فعالیتهای اقتصادی، مالی یا خدماتی اقدام میکنند، بر اساس قانون، مسئولیت پرداخت مالیات تکلیفی دارند. از جمله پیمانکاران، کارفرمایان، سازمانها، شرکتها، موسسات بیمه، و در موارد خاص، پزشکان و وکلا.
۳. مبلغ و نرخ مالیات تکلیفی چگونه تعیین میشود؟
میزان نرخ و مبلغ این نوع مالیات بر اساس نوع فعالیت و مقررات جاری کشور مشخص میشود. معمولاً درصد مشخصی از درآمد یا هزینههاست که در قانون و بخشنامههای مالیاتی ذکر شده است؛ مثلا در مالیات بر حقوق، نرخ معمول ۱۰ درصد است، ولی همینطور در سایر حوزهها متفاوت است و باید طبق جداول و بندهای مصوب عمل شود.
۴. چه فرآیندی برای کسر و پرداخت مالیات تکلیفی وجود دارد؟
در زمان انجام معامله یا پرداخت، فرد یا نهادی که مسئول است، بر اساس قانون، مبلغ تعیین شده را از مبلغ پرداختی کم کرده و مستقیم به سازمان امور مالیاتی واریز میکند. این کار قبل از انتقال وجه انجام میشود و پس از آن، رسید آن باید در ادامه روندهای ثبت و نگهداری مالیاتی لحاظ گردد.
۵. در صورت عدم اجرای صحیح قانون، چه جریمههایی انتظار میرود؟
اجرای نادرست مهمترین عواقب عدم رعایت است. میتواند مشمول جریمههای مالی، محکومیتهای قانونی، و در موارد جدیتر، اقدامات انتظامی باشد. بر اساس قانون، تخلف در پرداخت بهموقع یا نادرست، ممکن است به جریمههای نقدی و حتی مجازاتهای کیفری منتهی شود.
۶. نقش اداره امور مالیاتی در این فرآیند چیست؟
اداره امور مالیاتی، نهاد ناظر و متولی اجرای قوانین است. آنها وظیفه دارند با صدور بخشنامهها، اطلاعرسانی و بررسی اسناد، صحت عملیات مالیاتی را تضمین کنند. در صورت مشاهده تخلف، برخوردهای قانونی خود را اعمال مینمایند و در پیگیریهای مالیاتی، کلیدواژههای اصلی را مدیریت مینمایند.
۷. تفاوت میان مالیات تکلیفی و مالیات مستقیم چیست؟
مالیات تکلیفی بهطور خودکار و هنگام انجام تراکنشها کسر میشود، در حالیکه مالیات مستقیم، بر درآمد یا دارایی فرد یا سازمان بعد از پایان دوره حسابرسی، محاسبه و پرداخت میگردد. در اصل، اولی نوعی فرآیند پیشپرداخت و دومی، نتیجهگیری نهایی است.
۸. چه نمونههایی از مالیاتهای تکلیفی رایج در نظام مالیاتی کشور است؟
از جمله نمونههای شناختهشده میتوان به مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر نقل و انتقال سهام، مالیات بر حق الوکاله، مالیات پیمانکاری، و مالیات مضاربه اشاره کرد. این مالیاتها، نقش نقطه شروع در رابطه میان دولت و فعالان اقتصادی دارند.
۹. کشف و پیگیری تخلفات مربوط به مالیاتهای تکلیفی چگونه است؟
نگرانیهای قضایی و سازمانی در نظارت بر عملکرد فعالان، از طریق بازرسیهای دورهای، مراجعه به اسناد و مدارک، و تطابق ارقام، پیگیری میشود. همچنین، اطلاعرسانی و آموزش دقیق قوانین، کمک شایانی به کاهش تخلف میکند و راه تامین مالی کشور را هموارتر میسازد.
۱۰. معافیتها و تخفیفهای قانونی در مورد مالیات تکلیفی چه مواردی است؟
برخی فعالیتها یا مؤسسات خاص ممکن است شامل معافیتها یا کاهش نرخهای قانونی شوند؛ مانند موسسات خیریه، شرکتهای کوچک، و فعالیتهای در حال توسعه. این موارد، در قوانین جاری و بخشنامههای رسمی مشخص و اعلام میشود تا ذینفعان بتوانند از آن بهرهمند گردند و در هزینههای خود صرفهجویی کنند.
ممکن است برای شما مفید باشد:
مالیات مشاغل خدماتی؛ محاسبه، معافیت ها و جرائم عدم پرداخت
برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید
[…] مالیات تکلیفی چیست؟ انواع مالیات تکلیفی – محاسبه و پرد… […]