حق اولاد چیست؟ چطوری حق اولاد رو در سال ۱۴۰۴ محاسبه کنیم؟ شرایط دریافتش به چه شکله و کلی سوال دیگه در این مقاله از تکس فارس پاسخ داده میشه
حق اولاد چیست؟
حق اولاد یکی از مزایای قانونی هست که کارفرما باید به کارگرها یا کارمندهایی که فرزند دارند پرداخت کنه. این حق به ازای هر بچه، حدود ۱۰ درصد از آخرین حقوق پایه یا سه برابر حداقل دستمزد روزانه محسوب میشه. یعنی هر سال با توجه به مصوبات قانونی و حداقل حقوقی که شورای عالی کار تعیین می‌کنه، حق اولاد هم مشخص میشه و توی فیش حقوقی کارگرهایی که فرزند دارن، نشون داده میشه.
نحوه محاسبه حق اولاد در سال ۱۴۰۴
برای اینکه بدونی حق اولادت چقدر میشه، کافیه تعداد فرزندت رو بدونی و حقوق پایه یا حداقل دستمزد رو در نظر بگیری. بعد با این فرمول ساده می‌تونی حق اولاد رو حساب کنی:
حق اولاد = تعداد فرزندان × (۱۰ درصد حقوق پایه یا ۳ برابر حداقل دستمزد روزانه)
مثلاً اگه دو تا فرزند داشته باشی، این مبلغ برای هر فرزند جداگانه محاسبه و جمع میشه.
شرایط دریافت حق اولاد
برای اینکه بتونی حق اولاد بگیری، باید چند تا شرط رو داشته باشی:
-
کارگر یا کارمند رسمی و بیمه شده باشی
-
فرزندت زیر ۱۸ سال یا مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه باشه
-
شرایط خاصی مثل نداشتن درآمد مستقل برای فرزند یا معلولیت اون هم توی قانون دیده شده
-
البته همه این موارد طبق قانون تامین اجتماعی و مصوبات جدید باید رعایت بشه تا حق اولاد بهت تعلق بگیره
حق اولاد ۱۴۰۴ چقدره و به کی تعلق می‌گیره؟
اگه کارگر یا کارمندی هستی که بچه داری، بدون که دولت برای حمایت ازت، قانونی به اسم “حق اولاد” گذاشته که بر اساس اون، به ازای هر فرزندت یه مبلغ مشخصی به حقوقت اضافه میشه. این مبلغ هر سال طبق حداقل دستمزدی که شورای عالی کار اعلام می‌کنه، تغییر می‌کنه.
مبلغ حق اولاد ۱۴۰۴ چقدره؟
طبق آخرین مصوبه‌ها، حق اولاد برای سال ۱۴۰۴ به ازای هر بچه، ماهی ۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۹۶۸ تومنه.
یعنی اگه فقط یه فرزند داشته باشی، همین مبلغ بهت تعلق می‌گیره. اگه دوتا داشته باشی، دو برابرش و به همین ترتیب.
مبنای این عدد هم سه برابر حداقل حقوق روزانه سال ۱۴۰۴ هست که شده ۳۴۶ هزار و ۳۶۶ تومن در روز.
چجوری حق اولاد ۱۴۰۴ حساب میشه؟
طبق ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی، همهٔ کارگرایی که مشمول قانون کار هستن، می‌تونن از این حق استفاده کنن. نحوه حساب کردنش هم خیلی ساده‌ست:
حق اولاد = حداقل دستمزد روزانه × ۳ × تعداد فرزندان
نکته خیلی مهم
یه چیزی که باید حتما بدونی اینه که حق اولاد هیچ ربطی به حقوق پایهٔ شخصی تو نداره. یعنی مهم نیست چقدر حقوق می‌گیری، این مبلغ برای همه بر اساس حداقل حقوق اداره کار حساب میشه، نه بیشتر نه کمتر.
قانون جدید حق اولاد ۱۴۰۴ چیا رو تغییر داده؟
خبر خوب اینه که تو قانون جدید دیگه محدودیت تعداد بچه برای گرفتن حق فرزند وجود نداره. یعنی اگه قبلا فقط برای دو تا بچه این حق داده می‌شد، حالا دیگه فرقی نداره چند تا بچه داشته باشی، به همه‌شون تعلق می‌گیره. فقط یه شرط داره:
✔️ باید حداقل ۷۲۰ روز سابقه بیمه داشته باشی.
تفاوت بخش خصوصی و دولتی
-
توی بخش خصوصی، حق اولاد برای هر فرزند حدود ۱۰ میلیون و ۳۹۰ هزار تومنه.
-
ولی تو بخش دولتی، این مبلغ یه خورده بیشتره و حدود ۱۷ میلیون و ۱۳۰ هزار تومن به ازای هر فرزند حساب میشه.
البته بدون که این مبلغ مالیات داره ولی از بیمه کم نمی‌شه.
حق اولاد به کیا تعلق می‌گیره؟
شاید برات سوال شده باشه که اصلا این حق فرزند دقیقا به چه کسایی تعلق می‌گیره؟ خیلیا فکر می‌کنن فقط مخصوص آقایونه یا فقط یه سری شرایط خاص لازمه. ولی بیاید باهم راحت و بی‌دردسر بریم سراغ جزئیاتش.
هم خانما می‌گیرن هم آقایون
اول از همه بدون که هم زن و هم مرد می‌تونن حق اولاد بگیرن. مثلا اگه زن و شوهر تو یه اداره کار کنن، هر دو می‌تونن جدا جدا این حق رو بگیرن. یعنی چیزی از یکی کم نمی‌شه که به اون یکی بدن!
بعد از طلاق چی؟ هنوز حق اولاد می‌دن؟
آره دقیقا! حتی اگه زن و شوهر از هم جدا شده باشن، باز هم اگه هر دو بیمه تامین اجتماعی داشته باشن، حق فرزند بهشون تعلق می‌گیره. این موضوع هیچ ربطی به حضانت بچه‌ها هم نداره. یعنی حتی اگه بچه پیش پدر یا مادر نباشه، باز هم اون پدر یا مادر بیمه شده می‌تونه این حق رو بگیره.
دختر یا پسر؟ فرقی نداره!
جنسیت بچه اصلا مهم نیست. چه دختر داشته باشی چه پسر، مبلغی که برای حق اولاد داده میشه کاملا یکسانه.
تا کی این مبلغ پرداخت میشه؟
برای این سوال جوابش بستگی به جنسیت بچه داره:
-
دخترها: تا وقتی که ازدواج نکردن یا جایی مشغول به کار نشدن
-
پسرها: تا ۱۸ سالگی یا اگه درس بخونن، تا زمانی که گواهی اشتغال به تحصیل بدن
تو بخش دولتی یه چیز دیگه هم هست!
اگه تو اداره‌های دولتی کار می‌کنی، علاوه بر حق اولاد، یه مبلغ دیگه به اسم حق عائله مندی هم بهت می‌دن. این یکی از همون اول که ازدواج می‌کنی، بهت تعلق می‌گیره. ولی حق اولاد، همونطور که گفتیم، باید شرایطشو داشته باشی تا شامل حالت بشه.
دخترایی که طلاق گرفتن چی؟
یه نکته مهم دیگه اینه که اگه دختری از شوهرش جدا بشه و برگرده خونه پدر و مادرش، اون‌وقت اگه بیمه تامین اجتماعی داشته باشه، باز هم حق فرزند شامل حالش میشه. اینم بدون که دولت تو این مورد هم حمایت‌هایی گذاشته.
شرایط دریافت حق اولاد چیه؟
شاید برات سوال باشه که اصلا چه شرایطی لازمه تا حق فرزند بهت تعلق بگیره؟ تو این بخش قراره خیلی ساده و خودمونی همه چیز رو برات بگیم تا اگه شاملت میشه، راحت بتونی دنبالش بری.
شرط اول: سابقه بیمه داشته باشی
اولین شرط اینه که حداقل ۷۲۰ روز سابقه بیمه داشته باشی. یعنی تقریبا دو سال باید از طرف کارفرما برات بیمه رد شده باشه تا مشمول دریافت این حق بشی.
شرط دوم: سن بچه‌ها مهمه
اگه بچه‌هات زیر ۱۸ سال باشن، حق اولاد بهت تعلق می‌گیره. ولی اگه بالای ۱۸ سال باشن، فقط تو شرایط خاصی باز هم می‌تونی این حق رو بگیری:
-
اگه دانشجو یا محصل باشن و گواهی اشتغال به تحصیل داشته باشن (سنش مهم نیست، تا وقتی درس بخونه پرداخت میشه)
-
یا اگه بچه‌هات بیماری یا ناتوانی جسمی داشته باشن و کمیسیون پزشکی ماده ۹۱ تاییدش کنه
دو تا شرط باید باهم باشه
یه نکته خیلی مهم اینه که فقط داشتن یکی از این شرایط کافی نیست. هم باید اون ۷۲۰ روز بیمه رو داشته باشی، هم فرزندت شرایط سنی یا درمانی لازم رو داشته باشه. یعنی باید هر دو شرط همزمان برقرار باشن.
وضعیت ازدواج بچه‌ها چی میشه؟
قانون مستقیما نگفته که ازدواج بچه‌ها تاثیری داره یا نه، ولی معمولا برای پسرها تا زمانی که درس می‌خونن این مبلغ پرداخت میشه، و برای دخترها تا وقتی ازدواج نکردن.
بخشنامه حق اولاد چیه و به چه دردی می‌خوره؟
اگه دنبال این بودی بدونی چطور و بر چه اساسی حق اولاد پرداخت میشه، خوبه بدونی که یه چیزی داریم به اسم بخشنامه حق فرزند که هر چند وقت یه بار توسط وزارت کار یا سازمان اداری و استخدامی منتشر میشه و مشخص می‌کنه که کارفرماها چطوری باید این حق رو به کارمنداشون بدن.
آخرین بخشنامه درباره حق اولاد چه چیزایی می‌گه؟
تو آخرین بخشنامه‌ای که سال ۱۳۹۴ تصویب شده (با حضور نماینده‌های دولت، کارفرماها و کارگرا)، طبق ماده ۸۶ و ۸۷ قانون تامین اجتماعی و همینطور قانون حمایت از جوانی جمعیت، اعلام شده که:
-
برای هر فرزند، حق اولاد به صورت جداگونه محاسبه و پرداخت میشه
-
دیگه هیچ محدودیتی برای تعداد بچه‌ها وجود نداره
-
این تصمیم برای تشویق به بچه‌دار شدن بیشتر و جوان‌تر نگه داشتن جمعیت گرفته شده
فرق حق اولاد و حق عائله‌مندی چیه؟
توی اداره‌ها و شرکت‌های دولتی، حق فرزند و حق عائله‌مندی دو چیز جدا از همن. یعنی جداگونه محاسبه می‌شن و هر کدوم مبلغ خودش رو داره. ولی تو شرکت‌های خصوصی معمولا فرقی نمی‌ذارن و هر دو رو یکی در نظر می‌گیرن.
حق تاهل چیه و چرا اضافه شده؟
برای این که اختلاف بین مزایای بخش دولتی و خصوصی کمتر بشه، اومدن و یه چیز جدید اضافه کردن به اسم حق تاهل. یعنی کارگرهای متاهل تو بخش خصوصی یه مبلغ اضافه‌تر هم می‌گیرن که جدا از حق اولاده.
این مبلغ برای سال ۱۴۰۴ برابر با ۵ میلیون ریال در نظر گرفته شده.
سوالات متداول درباره حق اولاد
۱. حق اولاد به چه کسانی تعلق می‌گیره؟
به زن و مردی که بیمه تامین اجتماعی داشته باشن و شرایط لازم رو داشته باشن، حق اولاد تعلق می‌گیره. حتی اگه هر دو نفر تو یه جا کار کنن، به هر دو نفر جداگونه پرداخت میشه.
۲. برای گرفتن حق اولاد باید حتما ازدواج کرده باشیم؟
بله، حق اولاد مخصوص افراد متاهل دارای فرزند هست. کسی که مجرد باشه یا بچه نداشته باشه نمی‌تونه این حق رو بگیره.
۳. آیا به زن‌ها هم حق اولاد تعلق می‌گیره؟
بله، اگه خانم هم تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشه و سابقه بیمه کافی داشته باشه، حق اولاد شامل حالش میشه، حتی اگه شوهرش هم این حق رو بگیره.
۴. اگه طلاق گرفته باشم ولی حضانت بچه با من نباشه، حق اولاد می‌گیرم؟
بله، طبق قانون، داشتن یا نداشتن حضانت ملاک نیست. اگه شرایط دیگه رو داشته باشی، می‌تونی حق اولاد رو دریافت کنی.
۵. تا چند سالگی به بچه‌ها حق اولاد تعلق می‌گیره؟
تا ۱۸ سالگی. ولی اگه بچه‌ات دانشجو باشه، تا پایان تحصیلش هم پرداخت میشه. اگه فرزندت ناتوان باشه و تاییدیه پزشکی بگیره، سن مهم نیست.
۶. به دخترای طلاق گرفته‌ای که برگشتن خونه پدری هم حق اولاد می‌دن؟
بله، اگه دختر مطلقه‌ای که برگشته خونه پدر و مادرش و همچنان شرایطش رو داره، بهش حق اولاد تعلق می‌گیره.
۷. مبلغ حق اولاد چقدره؟
برای سال ۱۴۰۴، مبلغ حق اولاد برای هر فرزند حدود ۱ میلیون و ۳۹۰ هزار تومنه. البته این مبلغ هر سال ممکنه تغییر کنه.
۸. حق اولاد فقط مخصوص بخش دولتیه؟
نه، هم بخش دولتی و هم بخش خصوصی باید حق اولاد رو بدن، البته بعضی شرکت‌های خصوصی ممکنه رعایت نکنن، ولی قانونا موظفن که پرداخت کنن.
۹. برای گرفتن حق فرزند باید چه مدارکی ببرم؟
معمولا باید مدارکی مثل:
-
شناسنامه خودت و بچه‌ها
-
عقدنامه
-
گواهی اشتغال به تحصیل (برای بچه‌های بالای ۱۸ سال)
رو تحویل بدی.
۱۰. اگه بیمه نباشم، می‌تونم حق فرزند بگیرم؟
نه، یکی از شرط‌های اصلی اینه که حداقل ۷۲۰ روز سابقه بیمه تامین اجتماعی داشته باشی. بدون بیمه این حق بهت تعلق نمی‌گیره.
تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم؛ شرایط + نحوه محاسبه
برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید
بدون دیدگاه