میخواهی بدونی مرور زمان مالیاتی چیست ما توی تکس فارس به صورت کامل برات بررسیش کردیم و بخش نامه اش رو هم قرار دادیم خیالت راحت به سوالات متداول در این مورد هم پاسخ دادیم
تصور کنید سال هاست که مالیات هاتون رو پرداخت کردید و دیگه ذهن تون درگیر این مسائل نیست، اما یک روز ناگهان برگه ای از اداره امور مالیاتی براتون میاد و ادعا می کنه که یک بدهی قدیمی دارید! حالا سؤال اینه: آیا این مطالبه قانونی است یا زمان پیگیریش گذشته و دیگه نمی تونن کاری بکنن؟ اینجاست که مفهوم مرور زمان مالیاتی وارد ماجرا می شه.
مرور زمان مالیاتی یه قانونی هست که گاهی می تونه به شما کمک کنه تا از بدهی های قدیمی راحت شید و گاهی هم می تونه بمب غافلگیری باشه که بدون اینکه انتظارشو داشته باشید، اداره مالیات دوباره سراغ شما بیاد. اساس این قانون اینه که بعد از گذشت مدت زمان مشخصی، دیگه اداره مالیات نمی تونه بدهی های گذشته شما رو مطالبه کنه، مگر اینکه شرایط خاصی پیش بیاد.
در قانون مالیاتی، مدت زمان مرور زمان بسته به نوع مالیات و شرایط مودی متفاوته، اما به طور کلی هدفش اینه که هم دولت حق خودش رو برای دریافت مالیات حفظ کنه و هم مودیان از استرس و فشار بدهی های خیلی قدیمی راحت بشن. مرور زمان مالیاتی مخصوصاً وقتی اهمیت پیدا می کنه که کسی مدت ها مالیات رو پرداخت نکرده و حالا با ادعای بدهی مواجه می شه.
در این مقاله از تکس فارس، ما همه چیز رو درباره مرور زمان مالیاتی توضیح می دیم؛ از مدت زمان قانونی تا استثناها و اینکه چطور می تونید از این قانون استفاده کنید تا حق و حقوق تون حفظ بشه و از پرداخت بدهی های غیرمنصفانه جلوگیری کنید.
مرور زمان مالیاتی چیه؟
مرور زمان مالیاتی یعنی یه بازه زمانی مشخص که بعد از تموم شدنش، دیگه سازمان امور مالیاتی حق نداره مالیات یه دوره خاص رو از شما بخواد یا پیگیری کنه. می تونیم مثل یه ساعت شنی تصورش کنیم؛ وقتی شن هاش ته کشید، پرونده مالیاتی شما هم بسته می شه و دیگه کسی نمی تونه به شما فشار بیاره. این قانون توی قانون مالیات های مستقیم تعریف شده و فقط برای مالیات بر درآمد اجرا می شه و همه مالیات ها رو شامل نمی شه.
مدت مرور زمان مالیاتی چند ساله؟
مدت زمان مرور مالیاتی بستگی داره که شما اظهارنامه مالیاتی تون رو به موقع داده باشید یا نه. توی این زمینه دو حالت داریم:
۱- اینکه اگر اظهارنامه مالیاتی رو به موقع تسلیم کرده باشید، طبق ماده ۱۵۶ قانون مالیات های مستقیم، اداره مالیات تا یک سال بعد از پایان مهلت تسلیم اظهارنامه فرصت داره که برگ تشخیص مالیات صادر کنه. اگه تو این مدت برگ تشخیص صادر نشه یا صادر بشه ولی تا یک سال و سه ماه به شما ابلاغ نشه، اظهارنامه شما قطعی محسوب می شه و دیگه قابل اعتراض نیست.
۲- وقتی پیش میاد که اظهارنامه رو به موقع تسلیم نکرده باشید یا اساساً مشمول تسلیمش نباشید. طبق ماده ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم، در این شرایط مدت مرور زمان پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات هست. اگه تو این پنج سال برگ تشخیص صادر نشه یا صادر بشه اما تا پنج سال و سه ماه به شما ابلاغ نشه، دیگه مالیات اون دوره قابل مطالبه نیست و می تونید نفس راحتی بکشید.
مرور زمان در قانون مالیات های مستقیم
مرور زمان مالیاتی توی قانون مالیات های مستقیم مثل یه خط قرمز برای سازمان مالیاته. طبق ماده ۱۵۷ این قانون، مرور زمان فقط برای مالیات های درآمدی اجرا می شه و مدتش هم ۵ سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات هست. البته شرطش اینه که تو این مدت درآمد مودی تعیین بشه، برگ تشخیص صادر بشه و نهایتاً تا ۳ ماه بعد از پایان ۵ سال به مودی ابلاغ بشه. یعنی به زبان ساده، اداره مالیات حداکثر ۵ سال و ۳ ماه فرصت داره تا مالیات شما رو مطالبه کنه. ⏳
یه نکته مهم اینه که هر نوع مالیات درآمدی مثل مالیات املاک، حقوق، مشاغل، اشخاص حقوقی و… سررسید خودش رو داره و نمی شه سررسید یه مالیات رو برای بقیه مالیات ها در نظر گرفت. رعایت این تفاوت ها خیلی مهمه تا حقوق مودیان حفظ بشه، هرچند که گاهی دیده شده سازمان مالیاتی به این نکته ها توجه کافی نمی کنه.
مرور زمان مالیاتی حقوق
اگه بخوایم یه مثال ملموس بزنیم، مالیات حقوق خیلی واضح این موضوع رو نشون می ده. طبق ماده ۸۶ قانون مالیات های مستقیم، کارفرماها موظف هستن مالیات حقوق کارمنداشون رو هنگام پرداخت یا تخصیص حقوق محاسبه کنن، کسر کنن و نهایتاً تا پایان ماه بعد به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کنن. این تاریخ، یعنی تاریخ پرداخت یا تخصیص حقوق، نقطه شروع محاسبه مرور زمان مالیاتی هست. بعدش طبق ماده ۱۵۷، سازمان مالیات ۵ سال و ۳ ماه فرصت داره تا برگ تشخیص رو صادر و ابلاغ کنه.
به عبارت دیگه، اگه تو این مدت برگ تشخیص صادر نشه یا ابلاغش انجام نشه، مالیات اون دوره دیگه قابل مطالبه نیست و مودی می تونه راحت نفس بکشه. این قانون مثل یه حفاظ برای افرادیه که ممکنه سال ها بعد به خاطر یه مالیات قدیمی مورد پیگیری قرار بگیرن.
مرور زمان مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
شرکت ها و اشخاص حقوقی موظف اند حداکثر تا چهار ماه بعد از پایان سال مالیاتی اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان خودشون رو به سازمان امور مالیاتی ارائه بدن و مالیاتشون رو پرداخت کنن. از همون تاریخ، مهلت مرور زمان مالیاتی شروع می شه. به زبان ساده، اداره مالیات تا ۵ سال و ۳ ماه بعد از پایان اظهارنامه فرصت داره که پرونده رو بررسی کنه و مالیات رو مطالبه کنه. این یعنی بعد از این مدت، اگه مشکلی پیش نیاد و ابلاغ صورت نگیره، اون مالیات دیگه قابل مطالبه نیست و شرکت می تونه خیالش راحت باشه. ⏳
مرور زمان مالیات بر درآمد مشاغل
صاحبان مشاغل هم شرایط خودشون رو دارن. اون ها موظفن تا پایان خردادماه سال بعد اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت های شغلیشون رو ارائه بدن و مالیات رو پرداخت کنن. این تاریخ، نقطه شروع محاسبه مرور زمان مالیاتی شون محسوب می شه. طبق ماده ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم، اداره مالیات برای ابلاغ برگ تشخیص ۵ سال و ۳ ماه فرصت داره. بنابراین اگر در این مدت برگ تشخیص صادر نشه یا ابلاغ نشه، مالیات اون دوره قابل مطالبه نیست و مودی می تونه خیالش راحت باشه.
مالیات هایی که مشمول مرور زمان نمی شوند
با این حال، همه مالیات ها شامل مرور زمان نمی شن. بعضی از مالیات ها به خاطر ماهیت خاصشون یا اهمیت بالاشون، بدون محدودیت زمانی قابل مطالبه هستن. یعنی اداره مالیات می تونه هر زمان که بخواد این مالیات ها رو مطالبه کنه و مودی هیچ وقت نمی تونه ازش فرار کنه. این نوع مالیات ها معمولاً شامل موارد حساس و مهم هستن که سازمان امور مالیاتی اجازه نمی ده ازشون گذشت بشه.
مرور زمان مالیات بر دارایی
یکی از مهم ترین مواردی که شامل مرور زمان مالیاتی نمی شه، مالیات دارایی های افراده. چه اموال منقول مثل خودرو و وسایل شخصی، چه اموال غیرمنقول مثل زمین و ملک، به خاطر اینکه همیشه قابل ردیابی هستن و شناسایی شون ساده ست، سازمان امور مالیاتی همیشه می تونه روی این دارایی ها نظارت داشته باشه. یعنی کارشناسان مالیاتی می تونن هر زمانی که بخوان مالیات مربوط به دارایی شما رو تعیین و مطالبه کنن، بدون اینکه محدودیت زمانی وجود داشته باشه. 💼🏠
مرور زمان مالیات املاک
حالا درباره مالیات املاک، قوانین کمی متفاوت هستن. بر اساس رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری، ماده ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم که می گه مرور زمان مالیاتی ۵ ساله ست، و ماده ۱۹۰ که مربوط به جریمه تاخیر پرداخت هست، فقط برای مالیات عملکرد اعمال می شه و شامل مالیات نقل و انتقال املاک و حق واگذاری محل نمی شه.
به زبان ساده، وقتی شما ملکی رو خرید و فروش می کنید، مالیاتی که بابت نقل و انتقالش تعلق می گیره، جزو مالیات بر درآمد حساب نمی شه و پس مشمول مرور زمان ۵ ساله نیست. این مالیات قوانین خاص خودش رو داره و اداره مالیات می تونه طبق اون قوانین، هر زمان که بخواد مالیاتش رو مطالبه کنه. 🏡💰
مرور زمان مالیاتی ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده، یکی از مالیات های غیرمستقیم و پرتکرار در زندگی تجاری و روزمره است، اما بر خلاف بعضی مالیات ها، مرور زمان شاملش نمی شه. دلیلش هم واضح هست: این مالیات به صورت دائمی در زنجیره تولید و توزیع کالا و خدمات جریان داره و همیشه یک گردش مالی ایجاد می کنه، بنابراین سازمان امور مالیاتی می تونه همیشه مطالبه ش کنه و مودیان موظف هستن همیشه آن را تسویه کنند. ⚖️💼
قانون به صورت صریح درباره مرور زمان مالیات بر ارزش افزوده حرف نزده و ابهاماتی وجود داره، به همین خاطر برای تفسیر و اجرای درست این قانون نیاز به دقت و بررسی های قانونی هست تا حقوق مودیان رعایت بشه و سوءتفاهمی پیش نیاد.
بخشنامه های مرتبط با مرور زمان مالیاتی
در طول سال ها، سازمان امور مالیاتی بخشنامه های متعددی برای شفاف سازی و جلوگیری از ابهام در موضوع مرور زمان صادر کرده. برای مثال، بخشنامه ۲۱۰/۹۹/۸ مورخ ۱۳۹۹/۱/۱۹، مبدا محاسبۀ مرور زمان پنج ساله را تاریخ سررسید پرداخت تعیین کرده است. همین طور بخشنامه ۲۰۰/۱۴۰۲/۲۶ مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۲۸، مرور زمان برای جرایم ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم را پنج سال اعلام کرده. 📜
علاوه بر این، بخشنامه ۶۴۸۰۲/۱۳۰۴۳/۴/۳۰ درباره حقوق تأکید کرده که مرور زمان باید رعایت شود و مودیان می توانند از آن در دفاع از حقوق خود استفاده کنند. حتی در بخشنامه ۲۳۰/۱۰۳۵۹/د مورخ ۱۳۹۸/۲/۳۰، موارد مطالبه از غیر مودی بررسی شده و توضیح داده شده که چه شرایطی شامل مرور زمان می شود.
با توجه به این نکات، اگر شما کسب وکاری دارید و با مالیات بر ارزش افزوده سروکار دارید، بهتر است همیشه حساب ها و پرداخت ها را به موقع انجام دهید تا گرفتار مشکلات قانونی و جرایم احتمالی نشوید.
جمع بندی
تو این مقاله از تکس فارس یاد گرفتیم که مرور زمان مالیاتی یعنی چه و چطور می تونه روی حق و حقوق ما تأثیر بذاره. طبق ماده های ۱۵۶ و ۱۵۷ قانون مالیات های مستقیم، مدت زمان مرور زمان برای مودی ها بسته به اینکه اظهارنامه رو داده باشن یا نه، متفاوته و می تونه از یک سال تا پنج سال طول بکشه. ⏳
این قانون بیشتر برای مالیات عملکرد و مالیات حقوق کارمندان اعمال می شه و هدفش هم اینه که مودیان بدونن تا چه زمانی ممکنه سازمان امور مالیاتی بابت مالیات قبلیشون پیگیری داشته باشه. اما باید بدونید که همه مالیات ها شامل مرور زمان نمی شن؛ مثلاً مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر دارایی و مالیات بر ارث از این قانون مستثنی هستن و سازمان امور مالیاتی می تونه هر زمان بدون محدودیت مطالبه شون کنه. ⚖️💼
در کل، اطلاع از مرور زمان مالیاتی کمک می کنه که هم حقوق خودمون رو بهتر بدونیم و هم از مشکلات احتمالی با سازمان امور مالیاتی جلوگیری کنیم. اگر سوالی درباره محاسبه یا اعمال مرور زمان مالیاتی دارید، می تونید از طریق کامنت ها با ما در میان بذارید.
سوالات متداول
۱. مرور زمان مالیاتی چیست؟
مرور زمان مالیاتی، بازه زمانی مشخصی است که پس از آن، سازمان امور مالیاتی حق مطالبه مالیات مربوط به یک دوره مشخص را ندارد.
۲. مرور زمان مالیاتی شامل کدام مالیات ها می شود؟
این قانون عمدتاً شامل مالیات عملکرد و مالیات حقوق می شود و مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر دارایی و مالیات بر ارث از آن مستثنی هستند.
۳. مدت زمان مرور زمان برای افرادی که اظهارنامه مالیاتی داده اند چقدر است؟
در صورت تسلیم اظهارنامه، سازمان امور مالیاتی حداکثر یک سال فرصت دارد برگ تشخیص صادر کند و اگر صادر شد، تا یک سال و سه ماه بعد از پایان مهلت ابلاغ، مودی قطعی تلقی می شود.
۴. مدت زمان مرور زمان برای افرادی که اظهارنامه مالیاتی نداده اند چقدر است؟
در این حالت، مدت مرور زمان پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات است و اگر در این مدت برگ تشخیص صادر نشود یا ابلاغ نگردد، مالیات قابل مطالبه نیست.
۵. مرور زمان مالیاتی حقوق چگونه محاسبه می شود؟
برای مالیات حقوق، تاریخ سررسید پرداخت یا تخصیص حقوق نقطه شروع محاسبه مرور زمان است و مدت آن طبق ماده ۱۵۷، پنج سال و سه ماه است.
۶. مرور زمان مالیات اشخاص حقوقی چگونه است؟
اشخاص حقوقی باید اظهارنامه، ترازنامه و حساب سود و زیان خود را حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالیاتی ارائه دهند و مدت مرور زمان مالیاتی پنج سال و سه ماه از همان تاریخ آغاز می شود.
۷. مرور زمان مالیات مشاغل چگونه است؟
صاحبان مشاغل تاریخ پایان خردادماه سال بعد را مبنای محاسبه مرور زمان می دانند و مدت آن پنج سال و سه ماه است.
۸. آیا مالیات بر ارزش افزوده مشمول مرور زمان می شود؟
خیر، مالیات بر ارزش افزوده به دلیل ماهیت تداومی و گردش مالی، مشمول مرور زمان نیست و مودیان همواره موظف به پرداخت آن هستند.
۹. آیا مالیات بر دارایی و املاک مشمول مرور زمان است؟
مالیات دارایی ها و املاک جزو مواردی است که از مرور زمان مستثنی هستند و سازمان امور مالیاتی می تواند در هر زمان نسبت به مطالبه آن اقدام کند.
۱۰. مرور زمان مالیاتی نقل و انتقال املاک چقدر است؟
مالیات نقل و انتقال املاک مشمول ماده ۱۵۷ نیست و تابع قوانین مرور زمان خاص خود است. مرور زمان مالیاتی چیست
۱۱. آیا جرایم مالیاتی مشمول مرور زمان می شوند؟
بخشنامه ها حداکثر پنج سال برای جرایم مالیاتی تعیین کرده اند، اما نوع جرایم و قانون مرتبط می تواند متفاوت باشد. مرور زمان مالیاتی چیست
۱۲. آیا مرور زمان برای همه مالیات های درآمدی یکسان است؟
خیر، هر نوع مالیات درآمدی مانند حقوق، املاک، مشاغل و اشخاص حقوقی سررسید خاص خود را دارد و نمی توان زمان یک نوع مالیات را به دیگری تعمیم داد. مرور زمان مالیاتی چیست
۱۳. اگر برگ تشخیص صادر نشود، چه اتفاقی می افتد؟
اگر در مدت زمان مرور زمان مالیاتی برگ تشخیص صادر نشود، سازمان امور مالیاتی حق مطالبه مالیات را از مودی ندارد. مرور زمان مالیاتی چیست
۱۴. ابلاغ برگ تشخیص چه تاثیری روی مرور زمان دارد؟
ابلاغ برگ تشخیص باید حداکثر تا سه ماه بعد از پایان مدت مرور زمان انجام شود و در غیر این صورت، مالیات مربوطه قطعی و غیرقابل مطالبه می شود. مرور زمان مالیاتی چیست
۱۵. چرا اطلاع از مرور زمان مالیاتی اهمیت دارد؟
آگاهی از مرور زمان کمک می کند تا حقوق مودیان رعایت شود و از پرداخت مالیات های قدیمی و غیرقانونی جلوگیری گردد. مرور زمان مالیاتی چیست
ممکن است برای شما مفید باشد:
مالیات حق مسکن و خواروبار در سال ۱۴۰۴
برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید
بدون دیدگاه