مالیات موسسات غیرتجاری؛ نحوه محاسبه، معافیت ها و تکالیف

اگه میخواهی بدونی مالیات موسسات غیرتجاری چقدر هست و به چه صورت حساب می شود؟ معافیتی شامل حال این نوع مالیات می شود یا نه این مقاله را بخوان

💼 مالیات مؤسسات غیرتجاری چقدره؟ همه چی رو باید بدونی!

اگه فکر می کنی مؤسسات غیرتجاری هیچ مالیاتی نمی دن، باید بگم یه کوچولو داری اشتباه می کنی! خیلیا تصور می کنن چون اسم این مؤسسات «غیرتجاریه»، پس از مالیات هم معافن، ولی واقعیت یه چیز دیگه ست.

طبق تبصره ۱ ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم، اگه مؤسسه ای به اسم غیرتجاری ثبت شده باشه ولی توش فعالیت های پول ساز انجام بده (مثل آموزش، خدمات، مشاوره و…)، باید ۲۵٪ از درآمد مشمول مالیاتش رو پرداخت کنه. یعنی دقیقاً مثل یه شرکت تجاری! مالیات موسسات غیرتجاری

📌 فرق مؤسسه انتفاعی و غیرانتفاعی چیه؟

• مؤسسات غیرانتفاعی مثل خیریه ها یا انجمن های فرهنگی که دنبال سود نیستن، از مالیات معافن.
• ولی اگه همون مؤسسه بیاد خدمات آموزشی یا مشاوره ای بده و بابتش پول بگیره، دیگه بهش می گن مؤسسه انتفاعی، و باید مالیات بده.

پس فقط اسم “غیرتجاری” به تنهایی دلیلی برای معافیت نیست؛ نوع فعالیت مهمه!

📋 تکالیف مالیاتی مؤسسات غیرتجاری (چه معاف باشی چه نه!)

فرقی نمی کنه مؤسسه ات انتفاعیه یا غیرانتفاعی، تو هر صورت یه سری تکالیف مالیاتی داری که باید جدی بگیری، وگرنه جریمه می شی یا بدتر، مالیاتت علی الرأس حساب می شه!

۱. اظهارنامه مالیاتی رو یادت نره!

طبق ماده ۱۱۰، مؤسسات غیرتجاری باید تا ۴ ماه بعد از پایان سال مالی (معمولاً تا آخر تیرماه) اظهارنامه شون رو بدن. این اظهارنامه باید شامل همه چیز باشه:
درآمدها، هزینه ها، معافیت ها، سود و زیان، و اسناد مرتبط.

۲. پلمپ دفاتر قانونی قبل از شروع سال مالی

حتی اگه مؤسسه ات از مالیات معاف باشه، باید حتماً دفتر روزنامه و دفتر کل رو پلمپ کنی. این کار هم بصورت حضوری، هم الکترونیکی از طریق سامانه ثبت اسناد انجام می شه.
اگه انجامش ندی، اداره مالیات ممکنه بگه دفاترت قابل استناد نیست و خودش مالیاتت رو حدسی حساب کنه (علی الرأس).مالیات موسسات غیرتجاری

۳. مالیات حق تمبر هنگام ثبت مؤسسه

یه مورد مهمی که خیلیا یادشون می ره: مالیات حق تمبر.
موقع ثبت مؤسسه، باید ۲ در هزار سرمایه اولیه رو به عنوان حق تمبر بدی. طبق ماده ۴۸ قانون مالیات های مستقیم باید این مبلغ رو ظرف ۲ ماه از تاریخ ثبت پرداخت کنی.مالیات موسسات غیرتجاری

۴. گزارش حقوق کارکنان هر ماه باید ارسال شه

اگه کارمند داری، طبق ماده ۸۶ موظفی لیست حقوق و مالیات کسرشده از حقوق اونا رو هر ماه به اداره مالیات بدی. یادت نره که مالیات حقوق باید پرداخت هم بشه.مالیات موسسات غیرتجاری

۵. کد اقتصادی بگیر!

بعد از ثبت مؤسسه، حداکثر تا دو ماه وقت داری بری تشکیل پرونده بدی و کد اقتصادی بگیری. بدون این کد نمی تونی کار مالی انجام بدی یا قرارداد ببندی.مالیات موسسات غیرتجاری

۶. مالیات بر ارزش افزوده (اگه فعالیت مشمول باشه)

اگه مؤسسه ات خدماتی می ده که شامل ارزش افزوده می شه (مثلاً کلاس آموزشی یا مشاوره تخصصی)، باید هر فصل اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده بدی و مالیاتش رو هم پرداخت کنی.مالیات موسسات غیرتجاری

🔍 یه نگاه کلی با جدول سریع:

عنوان تکلیف مالیاتی	زمان انجام	توضیحات مهم
اظهارنامه مالیاتی	تا پایان تیرماه	شامل ترازنامه و سود و زیان
پلمپ دفاتر قانونی	قبل از شروع سال مالی	حتی اگه معاف باشی
مالیات حق تمبر	۲ ماه بعد از ثبت	۲ در هزار سرمایه اولیه
ارسال لیست حقوق و دستمزد	ماهانه	همراه با پرداخت مالیات حقوق
دریافت کد اقتصادی	تا ۲ ماه بعد از ثبت	برای فعالیت مالی ضروریه
اظهارنامه ارزش افزوده (در صورت نیاز)	هر فصل	فقط در صورت داشتن فعالیت مشمول

🧠 یه نکته از زبان تکس فارس

اگه مؤسسه غیرتجاری داری یا تازه می خوای ثبتش کنی، بهتره از همون اول با یه مشاور کاربلد همراه باشی تا مالیات هات به مشکل نخوره.
تکس فارس با تجربه بالا تو امور مالیاتی شرکت ها و مؤسسات، همیشه کنارته تا مسیرت رو صاف کنه!مالیات موسسات غیرتجاری

💰 چجوری مالیات مؤسسات غیرتجاری حساب میشه؟

اگه یه مؤسسه غیرتجاری داری یا قصد راه اندازی ش رو داری، حتماً واست سوال پیش اومده که مالیاتش چطوری حساب میشه؟ خب، راستش محاسبه مالیات برای اینجور مؤسسات بستگی به نوع فعالیتشون داره. یعنی اینکه انتفاعی هستن یا غیرانتفاعی، فرق زیادی تو مالیاتشون ایجاد می کنه.

📌 مرحله به مرحله محاسبه مالیات مؤسسات غیرتجاری

۱. اول باید بدونی کدوم درآمدها مشمول مالیاتن!

• مؤسسات غیرانتفاعی مثلاً خیریه ها، اگه فقط با هدایا، نذورات، یا کمک های مردمی کار کنن و پولی بابت خدمات نگیرن، از مالیات معافن، به شرطی که این درآمدا دقیقاً خرج همون هدف هایی بشه که تو اساسنامه شون نوشته شده.
• ولی اگه همین مؤسسه بیاد یه دوره آموزشی پولی برگزار کنه یا خدماتی ارائه بده و ازش درآمد داشته باشه، اون بخش از درآمد، دیگه مشمول مالیاته.

✅ نکته طلایی از تکس فارس:
مؤسسات انتفاعی که هدفشون درآمدزاییه، باید ۲۵ درصد از سود خالصشون (یعنی درآمد بعد از کسر هزینه ها و معافیت ها) رو مالیات بدن.

۲. هزینه های قابل قبول مالیاتی رو کم کن!

طبق ماده ۱۴۷ قانون مالیات های مستقیم، فقط هزینه هایی قابل قبولن که:

• توی عرف، منطقی باشن؛
• مرتبط با فعالیت مؤسسه باشن؛
• سند و مدرک معتبر براشون داشته باشی.

📌 مثال از هزینه های قابل قبول:

• حقوق و مزایای کارکنان؛
• اجاره دفتر؛
• هزینه های تبلیغات و آموزش؛
• سود و کارمزدی که به بانک ها یا مؤسسات اعتباری مجاز پرداخت می کنی (طبق بند ۱۸ ماده ۱۴۸).

۳. حالا نوبت اعمال معافیت های مالیاتیه

اگه مؤسسه ات غیرانتفاعیه و فعالیتش تحت نظارت اداره مالیاته، می تونه از معافیت های مالیاتی استفاده کنه.
🔹 طبق ماده ۱۳۹ قانون مالیات های مستقیم، مؤسسات خیریه، مذهبی، آموزشی و فرهنگی که شرایط مشخصی دارن، می تونن از مالیات معاف بشن.
🔹 فعالیت های آموزشی خاص هم می تونن تحت ماده ۱۳۴ از مالیات معاف بشن، مثلاً آموزشگاه های مهارتی، علمی یا فرهنگی.

💡 پس قبل از هر کاری، بررسی کن ببینی مؤسسه ات می تونه از این معافیت ها استفاده کنه یا نه!

۴. آخر سر، محاسبه مالیات رو انجام بده

اگه همه مراحل بالا رو انجام دادی، حالا وقتشه مالیات نهایی رو حساب کنی:

📌 فرمول کلی برای مؤسسات انتفاعی اینه:

درآمد مشمول مالیات × ۲۵٪ = مالیات نهایی

مثال واقعی از تکس فارس:
فرض کن یه مؤسسه آموزشی غیردولتی، تو سال گذشته از برگزاری دوره ها ۵۰۰ میلیون درآمد داشته و ۳۰۰ میلیون هم هزینه کرده. اگه هیچ معافیتی نداشته باشه:

• سود مشمول مالیات = ۵۰۰ – ۳۰۰ = ۲۰۰ میلیون تومان
• مالیات = ۲۰۰ میلیون × ۲۵٪ = ۵۰ میلیون تومان

📌 اما اگه بعضی از دوره ها مشمول معافیت باشن، اون درآمدها رو باید جدا کنی و فقط درآمد مشمول مالیات رو حساب کنی.

❓ واقعاً مؤسسات غیرتجاری از مالیات معافن یا نه؟

خیلی از ما وقتی اسم “مؤسسه غیرتجاری” رو می شنویم، فوری فکر می کنیم یعنی هیچ مالیاتی ندارن و خیال صاحباش راحته! ولی بذار یه نکته رو روشن بگیم:
این تصور کاملاً غلطه! هیچ شخص حقیقی یا حقوقی تو ایران نیست که بدون دلیل قانونی بتونه بگه من از مالیات معافم، حتی مؤسسات غیرتجاری.

📚 قانون چی می گه درباره مالیات مؤسسات غیرتجاری؟

طبق ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم، همه اشخاص حقوقی از جمله همین مؤسسات غیرتجاری، اگه درآمدی از فعالیت های انتفاعی (پول ساز) داشته باشن، باید ۲۵ درصد از درآمد مشمول مالیاتشون رو پرداخت کنن.

یعنی چی؟ یعنی:

• اگه مؤسسه ای فقط فعالیت های غیردرآمدزا (مثل فعالیت فرهنگی رایگان یا خیریه بدون درآمد) انجام بده، با ارائه مدارک معتبر، می تونه از مالیات معاف بشه.
• ولی اگه حتی یه ریال از یه دوره آموزشی، مشاوره ای یا فعالیت انتفاعی دیگه کسب درآمد کنه، همون بخش درآمدش مشمول مالیاته.

📌 تفاوت مؤسسه انتفاعی و غیرانتفاعی چیه؟

نوع مؤسسه	درآمد داره؟	مالیات باید بده؟
غیرانتفاعی واقعی	❌ نه	✅ معاف از مالیاته
انتفاعی یا درآمدزا	✅ بله	✅ باید ۲۵٪ مالیات بده

🔍 نکته تکس فارس:
شخصیت حقوقی مؤسسه به تنهایی مهم نیست، بلکه این که مؤسسه چه کاری انجام می ده مهمه! فقط اون فعالیت های غیرانتفاعی از مالیات معاف هستن، نه خود مؤسسه به طور کامل.مالیات موسسات غیرتجاری

🌍 تکلیف مؤسسات غیرتجاری خارجی تو ایران چیه؟

اگه یه مؤسسه غیرتجاری خارجی تو ایران فعالیت داشته باشه و از راه هایی مثل:

• فروش محصول یا خدمات
• بهره برداری از سرمایه
• انتقال دانش فنی
• یا نمایندگی

درآمدی کسب کنه، اونم باید طبق تبصره ۲ ماده ۱۰۵ مالیات بده. البته بعضی استثناها هم تو قانون هست که باید دقیق بررسی بشه.

✍️ خلاصه حرف حساب از زبان تکس فارس

🔹 فقط اون مؤسسات غیرانتفاعی که فعالیت تجاری و پول ساز ندارن و مدارک لازم هم ارائه می دن، از مالیات معاف می شن.
🔹 اگه حتی یه بخش کوچیکی از درآمدت انتفاعی باشه (مثلاً کلاس پولی بذاری)، اون درآمد شامل مالیات می شه.
🔹 نرخ مالیات هم طبق قانون فعلی ۲۵٪ از درآمد خالص مشموله.مالیات موسسات غیرتجاری

🧾 تکالیف مالیاتی برای همه مؤسسات غیرتجاری (حتی معاف ها!)

• ارسال اظهارنامه مالیاتی سالانه
• پلمپ دفاتر قانونی (دفتر کل و روزنامه)
• اعلام وضعیت فعالیت یا عدم فعالیت به موقع
• گرفتن کد اقتصادی برای ثبت فعالیت های مالی
• ارائه اسناد مربوط به معافیت (در صورت وجود) مالیات موسسات غیرتجاری

🎁 فعالیت هایی که می تونن معاف از مالیات باشن

اگه مؤسسه ات تو یکی از این حوزه ها فعاله، احتمالاً بتونی از معافیت استفاده کنی (البته با مدارک قانونی):

✅ فعالیت های آموزشی (مثل آموزشگاه ها و مراکز مهارت آموزی)
✅ فعالیت های ورزشی و تربیتی
✅ فعالیت های مذهبی، خیریه ای و فرهنگی
✅ خدمات درمانی رایگان یا حمایتی

📌 نتیجه گیری آخر از تکس فارس

ببین رفیق!
داشتن عنوان “غیرتجاری” به تنهایی معافیت مالیاتی نمیاره. مهم اینه که مؤسسه ت واقعاً درآمد نداره و هدفش هم سودآوری نباشه. اگه هم درآمدی هست، باید طبق قانون حساب و کتابش رو بکنی و مالیاتش رو بدی.

تکس فارس همیشه کنارتونه تا هم مشاوره بدیم، هم مدارکت رو بررسی کنیم، هم اگه خواستی تمام کارهای مالیاتیتو برات انجام بدیم.مالیات موسسات غیرتجاری

سوالات متداول

۱. آیا همه مؤسسات غیرتجاری از پرداخت مالیات معاف هستند؟

خیر. تنها مؤسساتی که فعالیت آن ها غیرانتفاعی بوده و مدارک لازم را ارائه دهند، از مالیات معاف هستند. سایر مؤسسات در صورت فعالیت انتفاعی مشمول مالیات خواهند بود.

۲. نرخ مالیات برای مؤسسات غیرتجاری چقدر است؟

طبق تبصره ۱ ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم، مؤسسات غیرتجاری دارای فعالیت انتفاعی، مشمول مالیات با نرخ ۲۵٪ از درآمد مشمول مالیات هستند.

۳. تفاوت مؤسسات غیرانتفاعی و انتفاعی چیست؟

مؤسسات غیرانتفاعی صرفاً برای تحقق اهداف غیرسودی تأسیس شده اند و درآمد آن ها از محل کمک ها و نذورات است. در مقابل، مؤسسات انتفاعی از فعالیت های اقتصادی درآمد کسب می کنند.

۴. شرایط استفاده از معافیت مالیاتی برای مؤسسات غیرتجاری چیست؟

داشتن فعالیت صرفاً غیرانتفاعی، صرف هزینه ها در راستای اهداف اساسنامه، ثبت رسمی مؤسسه، ارائه اظهارنامه مالیاتی و دریافت تأییدیه معافیت از سازمان امور مالیاتی از شروط اصلی بهره مندی از معافیت است.

۵. آیا مؤسسات غیرتجاری ملزم به تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند؟

بله. طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیات های مستقیم، همه اشخاص حقوقی از جمله مؤسسات غیرتجاری موظف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی تا پایان تیرماه هر سال هستند.

۶. آیا مؤسسات غیرتجاری باید دفاتر قانونی داشته باشند؟

بله. این مؤسسات موظف به پلمپ دفاتر قانونی (دفتر روزنامه و کل) قبل از شروع سال مالی جدید هستند. عدم انجام این امر منجر به رد دفاتر خواهد شد.

۷. آیا هنگام ثبت مؤسسه غیرتجاری باید مالیات پرداخت شود؟

بله. مؤسسات غیرتجاری هنگام ثبت، موظف به پرداخت مالیات حق تمبر به میزان دو در هزار سرمایه اسمی هستند.

۸. مؤسسات غیرتجاری چگونه مشمول مالیات بر ارزش افزوده می شوند؟

در صورتی که مؤسسه در زمینه ارائه خدمات مشمول مالیات بر ارزش افزوده (مانند مشاوره یا آموزش های خاص) فعالیت کند، باید اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را به صورت فصلی ارائه دهد.

۹. آیا فعالیت انتفاعی مؤسسات غیرتجاری به صورت موردی نیز مشمول مالیات است؟

بله. حتی اگر فعالیت انتفاعی به صورت مقطعی یا محدود باشد، آن بخش از درآمد مشمول محاسبه و پرداخت مالیات خواهد شد.

۱۰. آیا داشتن اساسنامه به تنهایی برای معافیت مالیاتی کافی است؟

خیر. داشتن اساسنامه به تنهایی کافی نیست. ارائه اسناد مالی، فعالیت واقعی غیرانتفاعی و دریافت تأییدیه معافیت از اداره مالیات الزامی است.

ممکن است برای شما مفید باشد:

حسابداری مالیاتی

مالیات مهریه؛ جدول مالیات مهریه ۱۴۰۴ و نحوه محاسبه

برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید