مالیات قرارداد پیمانکاری چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟

میخواهی بدونی مالیات قرارداد پیمانکاری چیه وکی بایداین نوع قراردادهارو منعقد کنی؟ این مقاله مخصوص تو نوشته شده تا به تمام سوالات پاسخ داده بشه

فرض کن یه کارفرما میاد یه پروژه مشخص، با زمان مشخص و مبلغ معلوم رو به یه نفر یا یه شرکت می سپره. این فرد یا شرکت همون پیمانکاره که می تونه یه شخص حقیقی باشه یا یه شرکت حقوقی. حالا موضوعی که خیلی برای پیمانکارها مهمه، بحث مالیات قرارداد پیمانکاری هست. چون اگه حواسشون به این قضیه نباشه، هم هزینه های اضافه ای بهشون تحمیل میشه و هم ممکنه کلی دردسر براشون درست کنه.

🔹 پیمانکارها معمولا بخش بزرگی از دنیای کار و پروژه ها رو تشکیل میدن. اونا توی زمینه های مختلف فعالیت می کنن، کارگرای زیادی رو سر کار میارن و عملاً موتور حرکت خیلی از صنایع به حساب میان. به خاطر همین، نحوه مدیریت مالیاتشون خیلی حیاتی میشه.

👀 حالا چرا این موضوع تا این حد دغدغه ست؟ چون اگه پیمانکار به نکات مهم مالیاتی دقت نکنه، ممکنه با مشکلاتی مثل جریمه های سنگین یا حتی محدودیت های کاری روبه رو بشه. به خصوص وقتی بحث اجرای درست تکالیف قانونی میاد وسط، دیگه نمیشه بی خیال شد.

برای همین توی این مطلب می خوایم به زبون ساده، مالیات قراردادهای پیمانکاری رو زیر ذره بین بذاریم. اینکه چطور محاسبه میشه، چه ریزه کاری هایی داره و چطور میشه با برنامه ریزی درست، از جرایم و مشکلات بعدیش جلوگیری کرد.

در نهایت هم هدف اینه که پیمانکار بدونه چطور قراردادش رو جلو ببره تا هم پروژه رو با خیال راحت انجام بده و هم نگران مالیات های عجیب غریب و جریمه های غیرمنتظره نباشه. ✨

مالیات قرارداد پیمانکاری

ببین، وقتی صحبت از قراردادهای پیمانکاری میشه، یعنی یه طرف کارفرماست و طرف دیگه پیمانکار. اینجا بحث مالیات خیلی مهمه، چون روش محاسبه ش بسته به شرایط فرق می کنه. گاهی لازمه مالیات علی الحساب در نظر گرفته بشه، بعضی وقتا مالیات به صورت مقطوع حساب میشه و توی شرایط دیگه هم باید دقیق محاسبه بشه.

🔹 یه نکته جالب اینجاست که قبل از سال ۱۳۹۴، اوضاع یکم فرق می کرد. اون موقع مالیات قرارداد پیمانکاری رو کارفرما باید به صورت تکلیفی کسر می کرد. یعنی اگه قرارداد بالای یه مبلغ مشخص بود (اون موقع بیشتر از یک میلیون تومن)، کارفرما موظف می شد سهم مالیات رو جدا کنه و مستقیم به اداره امور مالیاتی بده.

💡 فرقی هم نمی کرد کارفرما کی باشه؛ چه سازمان دولتی باشه، چه شهرداری، چه مؤسسه های عام المنفعه یا حتی شرکت خصوصی. همه شون مکلف بودن مالیات پیمانکاری رو درست محاسبه کنن و بعد از کسر، به حساب سازمان مالیاتی واریز کنن.

از اونجایی که پیمانکاری توی پروژه ها خیلی پررنگه و پیمانکارها همیشه بخش مهمی از اقتصاد رو تشکیل میدن، اطلاع از این قوانین و تغییراتش می تونه جلوی کلی دردسر رو بگیره. چون اگه کسی ندونه مالیات قراردادش چه جوری حساب میشه، ممکنه یا جریمه های سنگین بخوره یا توی تسویه حساب با کارفرما به مشکل بخوره.

✨ پس اگه پیمانکاری یا حتی کارفرما هستی، باید حتماً به این موضوع دقت کنی که چه زمانی مالیات علی الحساب محاسبه میشه، چه زمانی مقطوعه و چه زمانی باید با جزئیات حساب بشه. اینطوری هم کار خودت جلو میره و هم خیالت از بابت مالیات راحته.

ببین، تا قبل از تغییر قانون، مالیات قراردادهای پیمانکاری یه فرمول مشخص داشت. 👇
۴ درصد از مبلغ قرارداد به عنوان مالیات قطعی در نظر گرفته می شد و حدود ۵/۵ درصد هم به عنوان پیش پرداخت مالیات حساب می شد. این پیش پرداخت بعداً توی زمان پرداخت مالیات اصلی از حساب پیمانکار کم می شد و دیگه دوباره ازش نمی گرفتن.

اما بعد از سال ۱۳۹۴ همه چیز تغییر کرد. دیگه خبری از اون مالیات های تکلیفی که کارفرما مستقیم کسر می کرد، نبود. ❌ کارفرما دیگه وظیفه ای نداره که از پول پیمانکار چیزی کم کنه و ببره بریزه به حساب سازمان امور مالیاتی. حالا این مسئولیت مستقیم افتاده روی دوش پیمانکار.

یعنی چی؟ یعنی پیمانکار باید بر اساس اینکه شخصیت حقوقی داره یا حقیقی، خودش موقع ارسال اظهارنامه مالیاتی دست به کار بشه، مالیات قراردادش رو محاسبه کنه و مستقیم به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنه. 📑💰

🔑 این تغییر خیلی مهمه، چون دیگه پیمانکار خودش باید همه چیز رو دقیق بدونه؛ از مبلغ قرارداد گرفته تا نحوه محاسبه و زمان تسلیم اظهارنامه. اگه دقت نکنه، ممکنه توی پرداخت دچار مشکل بشه یا حتی با جرایم سنگین روبه رو بشه.

چگونگی محاسبه مالیات  قرارداد پیمانکاری در زمان رسیدگی

وقتی پای رسیدگی به مالیات قراردادهای پیمانکاری وسط میاد، معمولا دو تا مسیر اصلی پیش روی ممیزهای مالیاتی هست. 📊

یه وقتایی همه چی شفافه، یعنی پیمانکار دفاتر و مدارکش رو درست و حسابی ارائه داده. اون موقع کار خیلی راحت تر پیش میره، چون ممیز با استناد به همون مدارک رسمی میاد مالیات رو محاسبه می کنه. اینجوری دیگه همه چی دقیق و بر اساس واقعیت های ثبت شده جلو میره.

ولی خب همیشه اوضاع اینقدر ایده آل نیست. 😅 بعضی وقتا پیش میاد که دفاتر پیمانکار اصلا قابلیت رسیدگی نداره یا حتی ترازنامه و صورت سود و زیان رو سر وقت تحویل نداده. همین جا پای روش دوم وسط میاد که بهش می گن روش علی الرأس یا برآوردی.

🔎 توی این روش، سازمان امور مالیاتی دیگه دستش بسته نمی مونه. مثلا اگه مدارک ناقص باشه یا حسابرس ها به هر دلیلی امکان بررسی کامل نداشته باشن، از این روش استفاده می کنن. حالا چطور مالیات رو حساب می کنن؟ میان کل درآمدهای پیمانکار رو در یک درصد مشخصی از سودآوری اون فعالیت ضرب می کنن و نتیجه ش میشه همون درآمد مشمول مالیات. بعد هم طبق اون، مالیات نهایی پیمانکار تعیین میشه.

اینجا خیلی مهمه که ماهیت شرکت هم مشخص بشه؛ مثلا شرکت پیمانکاری اگه حقوقی باشه یا حقیقی، درصد سود پیش فرض فرق می کنه. 💡

پس اگه پیمانکار دوست داره با دردسرهای علی الرأس درگیر نشه، بهترین کار اینه که دفاتر و صورت های مالی خودش رو به موقع و درست ارائه بده. اینجوری هم مالیاتش بر اساس واقعیت کسب وکارش حساب میشه، هم از جرایم احتمالی دور می مونه. 🚀

معافیت های مالیات قرارداد پیمانکاری

وقتی حرف از مالیات قراردادهای پیمانکاری میشه، خیلی ها دنبال این هستن که بدونن چه معافیت هایی شامل حالشون میشه. واقعیت اینه که پیمانکارها به طور کلی معافیت ویژه ای توی مالیات عملکرد ندارن. ولی ✨ یه استثنای مهم وجود داره: اونم وقتی که توی پروژه نیاز به خرید مصالح باشه.

اینجا قضیه یه کم فرق می کنه. مثلا اگه پیمانکار برای انجام پروژه مصالحی مثل آهن، سیمان یا تجهیزات خاص بخره و این موضوع هم توی قرارداد ذکر شده باشه و اسناد و مدارکش موجود باشه، اون مبالغی که بابت خرید مصالح پرداخت کرده از درآمد مشمول مالیات کم میشه. 🔖 یعنی در عمل مالیات کمتری پرداخت می کنه چون اون هزینه ها به رسمیت شناخته میشه.

📌 نکته اینجاست که همه چی به شفاف بودن قرارداد و داشتن مدارک معتبر بستگی داره. اگه این موارد ثبت نشده باشه یا مستندی براش نباشه، دیگه نمی تونن روی این معافیت حساب کنن.

حالا اگه بخوای یه جمع بندی داشته باشیم، باید بگیم مالیات قرارداد پیمانکاری موضوع خیلی حساسی هست و چه برای شرکت های بزرگ و چه برای پیمانکارهای حقیقی، اهمیت زیادی داره. چون اگه کسی ندونه چطور باید این مالیات رو محاسبه کنه یا چه نکاتی توش وجود داره، خیلی راحت ممکنه درگیر جریمه های سنگین بشه. ⚠️

برای همین لازمه هر پیمانکار از همون اول کار، هم قرارداد رو دقیق ببنده، هم همه ی هزینه ها و خریدهاش رو مستند نگه داره. اینجوری هم جلوی مشکلات گرفته میشه، هم میشه از معافیت های قانونی درست استفاده کرد. 📂✅

سوالات متداول

۱. مالیات قرارداد پیمانکاری به چه معناست؟

مالیات قرارداد پیمانکاری نوعی مالیات بر درآمد است که بر مبنای مبالغ قراردادهای منعقده میان کارفرما و پیمانکار محاسبه و توسط سازمان امور مالیاتی وصول می گردد.

۲. چه اشخاصی مشمول مالیات پیمانکاری می شوند؟

تمامی پیمانکاران اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی که در قالب قرارداد پیمانکاری با کارفرما همکاری می نمایند، مشمول پرداخت این مالیات خواهند بود.

۳. نحوه محاسبه مالیات قرارداد پیمانکاری چگونه است؟

محاسبه مالیات بر اساس درآمد ناخالص حاصل از قرارداد، پس از کسر هزینه های قابل قبول و اعمال نرخ های مصوب قانونی صورت می پذیرد.

۴. مالیات تکلیفی در قرارداد پیمانکاری به چه صورت اعمال می شود؟

تا پیش از اصلاح قانون در سال ۱۳۹۴، مالیات پیمانکاری به صورت تکلیفی توسط کارفرما کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می گردید؛ اما پس از آن، پیمانکار شخصاً موظف به تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات خود می باشد.

۵. تفاوت مالیات علی الحساب و مالیات قطعی در پیمانکاری چیست؟

مالیات علی الحساب مبلغی است که پیش از رسیدگی نهایی و به صورت موقت پرداخت می گردد، در حالی که مالیات قطعی پس از بررسی دفاتر و اسناد پیمانکار تعیین و مطالبه می شود.

۶. در چه شرایطی از روش علی الرأس برای تشخیص مالیات پیمانکاران استفاده می شود؟

چنانچه دفاتر و اسناد پیمانکار غیرقابل رسیدگی تشخیص داده شود یا در موعد مقرر ارائه نگردد، سازمان امور مالیاتی با روش برآوردی (علی الرأس) اقدام به تعیین مالیات خواهد نمود.

۷. آیا هزینه های خرید مصالح در قرارداد پیمانکاری مشمول مالیات می شوند؟

در صورتی که خرید مصالح در متن قرارداد پیش بینی و مستند گردد، مبالغ مربوط از درآمد مشمول مالیات پیمانکار کسر خواهد شد.

۸. نرخ مالیات قراردادهای پیمانکاری چند درصد است؟

نرخ مالیات با توجه به نوع شخصیت پیمانکار (حقیقی یا حقوقی) و مطابق با قوانین مالیات مستقیم محاسبه می گردد.

۹. تکلیف کارفرما در قبال مالیات قرارداد پیمانکاری چیست؟

کارفرما موظف است ضمن تنظیم صحیح قرارداد، موارد مرتبط با مالیات را در آن ذکر نموده و در صورت لزوم، مبالغی همچون مالیات بر ارزش افزوده را به پیمانکار پرداخت نماید تا وی به سازمان امور مالیاتی واریز کند.

۱۰. جریمه عدم پرداخت مالیات پیمانکاری چیست؟

عدم پرداخت یا تأخیر در پرداخت مالیات موجب تعلق جریمه های قانونی می گردد که قابل بخشودگی جز در شرایط خاص نمی باشد.

۱۱. آیا پیمانکاران حقیقی و حقوقی معافیت های مالیاتی دارند؟

به طور کلی معافیت ویژه ای برای پیمانکاران در نظر گرفته نشده است، مگر در موارد خاص همچون خرید مصالح یا برخی معافیت های مناطق کمتر توسعه یافته.

۱۲. آیا قراردادهای پیمانکاری مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیز هستند؟

بله، در بسیاری از موارد علاوه بر مالیات عملکرد، مالیات بر ارزش افزوده نیز به مبلغ قرارداد افزوده و از سوی پیمانکار وصول و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود.

۱۳. اظهارنامه مالیات قرارداد پیمانکاری چه زمانی باید ارائه شود؟

پیمانکار موظف است در پایان هر سال مالی، اظهارنامه مالیاتی خود را حداکثر تا ۳۱ خرداد سال بعد به سازمان امور مالیاتی تسلیم نماید.

۱۴. در صورت اختلاف میان پیمانکار و سازمان امور مالیاتی چه مرجعی صالح به رسیدگی است؟

مراجع حل اختلاف مالیاتی شامل هیأت های بدوی و تجدیدنظر موضوع قانون مالیات های مستقیم، مرجع رسیدگی به اعتراضات و اختلافات مالیاتی خواهند بود.

۱۵. چگونه می توان از بروز مشکلات مالیاتی در قرارداد پیمانکاری جلوگیری نمود؟

تنظیم دقیق قرارداد، مستندسازی تمامی هزینه ها، تسلیم به موقع اظهارنامه و مشاوره با کارشناسان مالیاتی از مهم ترین راهکارهای جلوگیری از بروز مشکلات و جرایم مالیاتی است.

ممکن است برای شما مفید باشد:

حسابداری مالیاتی

مشاوره مالیاتی چیست

برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید