خاتمه قرارداد کار چیست (ماده ۲۱ قانون کار)؛ انواع آن + شرایط

اگه میخواهی بدونی خاتمه قرارداد کار چیه ماده قانونیش کدومه و انواع و شرایط چی هستن،مقاله خاتمه قرارداد کار چیست (ماده ۲۱ قانون کار)؛ انواع آن + شرایط رو کامل و دقیق بخون

خاتمه قرارداد کار چیه؟ (ماده ۲۱ قانون کار) + انواع و شرایطش

شاید برات پیش اومده باشه که به عنوان کارگر یا کارفرما، تو شرایطی گیر کرده باشی که بخوای بدونی چطور قرارداد کاری تموم میشه و حق و حقوق هر طرف چیه. بعضی وقتا کارفرما یه‌طرفه قرارداد رو فسخ می‌کنه ولی نمی‌دونه این کار قانونی هست یا نه. یا گاهی کارگر بدون اطلاع و دلیل قانع‌کننده محل کار رو ترک می‌کنه و کارفرما در شرایط سختی می‌افته و نمی‌دونه باید چی کار کنه.

با خوندن این مطلب از تکس فارس، کلی اطلاعات خوب در مورد انواع پایان قرارداد کار به دست میاری و می‌تونی بهترین تصمیم رو بگیری.

---

خاتمه قرارداد کار یعنی چی؟

خاتمه قرارداد کار یعنی این‌که رابطه کاری بین کارگر و کارفرما توسط یکی از طرفین تموم بشه. تو قانون کار هم این موضوع خیلی واضح و مشخص شده و بین «خاتمه قرارداد»، «ترک کار» و «تعلیق قرارداد» فرق گذاشته شده.

---

ماده ۲۱ قانون کار

یکی از مهم‌ترین بخش‌های قانون کار، ماده ۲۱ هست که شرایط پایان قرارداد کار رو به صورت واضح توضیح داده. این ماده یه چارچوب قانونی به کارگر و کارفرما میده تا بدونن در چه شرایطی قرارداد کاری به پایان می‌رسه و هر کدوم باید چطوری رفتار کنن.

---

تبصره ماده ۲۱ قانون کار

کارگری که بخواد استعفا بده، باید یه ماه دیگه سر کار بمونه و استعفاش رو به صورت کتبی به کارفرما اطلاع بده. اما اگه ظرف ۱۵ روز بعدش نظرش عوض شد و به صورت کتبی به کارفرما اعلام کرد، استعفا لغو میشه. همچنین کارگر باید رونوشت استعفا و انصرافش رو به شورای اسلامی کارگاه یا انجمن صنفی یا نماینده کارگرها تحویل بده.

مواردی که قرارداد کار تموم میشه

خب، هر قراردادی یه روزی تموم میشه و تو قانون هم این موضوع روشنه. اینجا مواردی که قرارداد کار به پایان می‌رسه رو ساده برات توضیح میدم:

• فوت کارگر

• بازنشستگی کارگر

• از کار افتادگی کامل کارگر

• تموم شدن مدت قراردادهای موقت و این‌که قرارداد به صورت رسمی یا ضمنی تمدید نشده باشه

• پایان کاری که مشخص و معین تو قرارداد نوشته شده

• استعفای کارگر

• فسخ قرارداد طبق شرایطی که تو متن قرارداد و قانون کار تعیین شده

بررسی موارد مهم خاتمه قرارداد کار

بیایید با هم تک تک موارد پایان قرارداد کار رو ساده و روان بررسی کنیم:

۱. فوت کارگر

فوت کارگر یکی از مواردیه که قرارداد به طور خودکار تموم میشه و دیگه کاری از دست هیچ کس برنمیاد. طبق ماده ۲۲ قانون کار، وقتی کارگر فوت کنه، قراردادش هم خود به خود پایان پیدا می‌کنه. حقوق و مزایا و عیدی که باید بهش داده می‌شد، به وراث قانونی کارگر پرداخت می‌شه.

یه نکته خیلی مهم هم هست: تا وقتی وراث تعیین بشن و مستمری برقرار بشه، سازمان تامین اجتماعی موظفه به مدت سه ماه حقوقی برابر آخرین دریافتی کارگر رو به خانواده تحت تکفلش به صورت علی الحساب پرداخت کنه.

۲. بازنشستگی کارگر

وقتی کارگر بازنشسته می‌شه، چه قراردادش مدت دار باشه و هنوز تموم نشده باشه، چه پروژه محور باشه و کارش تمام نشده باشه، قراردادش تموم می‌شه. تو این شرایط سازمان تامین اجتماعی باید مستمری بازنشستگی کارگر رو پرداخت کنه و کارفرما هم موظفه برای هر سال سابقه کار، یه پاداش پایان خدمت برابر ۳۰ روز حقوق آخر کارگر بده.

۳. از کار افتادگی کلی کارگر

وقتی کارگر دچار از کار افتادگی کامل می‌شه، طبق بند ۱۳ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی، این موضوع توسط کمیسیون پزشکی سازمان بهداشت و درمان و با معرفی شورای اسلامی کار یا نماینده قانونی کارگران تایید می‌شه.

تو این شرایط قرارداد کار تموم می‌شه و کارفرما باید به ازای هر سال سابقه کاری، دو ماه (یعنی ۶۰ روز) حقوق آخر کارگر رو بهش پرداخت کنه.

۴. انقضای مدت قرارداد کار

طبق ماده ۲۴ قانون کار، وقتی قرارداد کار تموم می‌شه، چه قرارداد مدت‌دار باشه و چه مربوط به انجام یه کار مشخص، کارفرما موظفه به کارگری که حداقل یه سال (چه متوالی یا متناوب) مشغول به کار بوده، به ازای هر سال سابقه، یه ماه آخرین حقوقش رو به عنوان مزایای پایان کار یا همون حق سنوات پرداخت کنه.

۵. پایان کار قرارداد معین

تو قراردادهایی که برای انجام یه کار مشخص یا پروژه خاص بسته شدن، پایان قرارداد وقتی است که کار یا پروژه کامل انجام شده باشه. این با قراردادهای مدت‌دار فرق داره که با تموم شدن زمان قرارداد تموم می‌شن. تو قرارداد معین، معیار پایان قرارداد، تموم شدن کاریه که قرارداد براش بسته شده.

طبق ماده ۲۵ قانون کار، تو این نوع قراردادها، هیچ‌کدوم از طرفین یعنی کارگر یا کارفرما حق فسخ یک‌طرفه قرارداد رو ندارن، مگر این‌که دو طرف توافق کنن یا شرایط خاصی که قانون گفته پیش بیاد. اگر هم اختلافی باشه، هیأت تشخیص و حل اختلاف این موضوع رو بررسی می‌کنه.

۶. استعفای کارگر

استعفا یکی از رایج‌ترین راه‌های تموم کردن قرارداد توسط خود کارگر هست. تو این حالت، کارگر باید درخواست کتبی استعفا رو به کارفرما بده و طبق قانون هم عمل کنه. استعفا یعنی کارگر می‌خواد قرارداد رو فسخ کنه و دیگه ادامه نده.

طبق قانون، کارگر باید بعد از دادن استعفا حداقل یک ماه دیگه سر کار بمونه تا کارفرما فرصت پیدا کنه یه جایگزین براش پیدا کنه و کارها مختل نشه.

اگر کارگر بعد از اینکه استعفا داد، بخواد از تصمیمش برگرده و حداکثر ظرف ۱۵ روز به صورت کتبی به کارفرما بگه که انصراف داده، استعفا دیگه معتبر نیست و لغو میشه. تو این حالت کارگر باید یه نسخه از استعفا و انصرافش رو هم به شورای اسلامی کارگاه، انجمن صنفی یا نماینده کارگرها تحویل بده.

۷. فسخ قرارداد کار

طبق ماده ۲۷ قانون کار، اگه کارگر تو انجام وظایفش کوتاهی کنه یا بعد از تذکرهای کتبی، آیین نامه‌های انضباطی رو بشکنه، کارفرما حق داره قرارداد رو فسخ کنه و کارگر رو اخراج کنه. البته این فسخ باید با تایید شورای اسلامی کار باشه و کارفرما باید به کارگر حق سنوات به اندازه یک ماه حقوق برای هر سال سابقه پرداخت کنه.

اگه دو طرف نتونن به توافق برسن، موضوع میره به هیأت تشخیص و در نهایت هیأت حل اختلاف وارد میشه. تا وقتی رای صادر بشه، قرارداد حالت تعلیق پیدا می‌کنه.

قانون کار کاملاً واضح گفته اگه هر کدوم از این شرایط پیش بیاد، قرارداد بدون دردسر تموم میشه. یعنی اگه وقتی قرارداد تموم شد، قرارداد جدیدی بسته نشه، قرارداد قبلی هم تموم شده و کارفرما فقط باید تسویه حساب و حقوق کارگر رو پرداخت کنه.

ترک کار بعد از اتمام قرارداد

وقتی قرارداد کار تموم شد، کارگر می‌تونه بدون مشکل محل کار رو ترک کنه، البته اگر فسخ قرارداد طبق قانون انجام شده باشه. اگه نه، ترک کار غیرقانونی می‌تونه باعث بشه که کارگر حقوقی مثل سنوات رو از دست بده.

تو قراردادهای موقت مثل قرارداد معین یا مدت دار، وقتی زمان قرارداد تموم میشه یا کار تعیین شده انجام میشه، قرارداد خود به خود تموم میشه و نیازی به استعفا نیست.

تو قراردادهای دائم، اگر کارگر بخواد قرارداد رو فسخ کنه، باید استعفا بده و ۳۰ روز از تاریخ اعلام استعفا بگذره. بعد از این مدت، ترک کار قانونی حساب میشه و کارفرما موظفه حساب کامل رو تسویه کنه.

نکته مهم

رعایت نکردن قانون، مثل ترک کار بدون اطلاع یا قبل از پایان ۳۰ روز، ممکنه “ترک غیرموجه کار” حساب بشه و عواقبی مثل کسر حقوق یا محروم شدن از مزایای پایان کار داشته باشه.

نمونه متن پایان قرارداد کاری

نامه پایان قرارداد کار یکی از مدارک خیلی مهمه که کارگر برای گرفتن بیمه بیکاری نیاز داره. این نامه باید توسط کارفرما نوشته بشه و به اداره کار ارائه بشه. نکته مهم اینه که این نامه نشون بده کارگر به‌خاطر خواست خودش کار رو ترک نکرده و کارفرما قرارداد رو تموم کرده.
برای اینکه راحت‌تر متوجه بشی، یه نمونه از این نامه رو برات آماده کردیم.

با احترام

به استناد به ماده ۲۱ قانون کار و به دلیل انقضای مدت قرارداد، همکاری ……………. با شرکت ……………. از تاریخ ……………. خاتمه می‌یابد. کلیه حقوق و مزایا مطابق صورتحساب پیوست پرداخت شده است.

جریمه های خاتمه قرارداد کار خلاف قانون

اگه کارفرما بدون دلیل واضح و مشخص، قبل از تموم شدن زمان قرارداد، کارگر رو اخراج کنه، قانون براش جریمه در نظر گرفته. مثلاً باید دوباره همون کارگر رو سرکار بیاره و حقوق و مزایای اون مدت بلاتکلیفی رو هم پرداخت کنه.

تو این حالت کارفرما هم از خدمات کارگر استفاده نکرده و هم باید حقوقش رو کامل بده. البته اگه کارفرما تو آیین‌نامه انضباطی خودش دلایل واضحی برای اخراج داشته باشه و اون آیین‌نامه به تایید رسیده باشه، می‌تونه طبق مراحل قانونی کارگر رو اخراج کنه بدون اینکه جریمه‌ای براش باشه.

جمع بندی

خاتمه قرارداد کار اگه یک‌طرفه و بدون مقدمات قانونی باشه، مخصوصاً برای کارفرما می‌تونه دردسر درست کنه. اما مواردی مثل پایان زمان قرارداد، فسخ توافقی یا موارد مشخص شده در قانون، مشکلی برای هیچکدوم از طرفین ایجاد نمی‌کنه.
در هر صورت، مخصوصاً کارفرماها باید حواسشون باشه که همه قوانین و مقررات رو رعایت کنن تا بعداً دچار مشکل و عواقب ناخوشایند نشن.

حسابداری مالیاتی

مالیات تاکسی های اینترنتی

برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید