چطوری باید فرم ماده ۲۶ و ۳۴ ارث رو تکمیل کنیم و بعدش ارسال کنیم.شرایط و مفاد اون چیه همه و همه در مقاله اظهارنامه مالیات بر ارث
اظهارنامه مالیات بر ارث چیه و چطوری باید فرم‌های ماده ۲۶ و ۳۴ رو پر کنیم؟
وقتی یه عزیز از دست میره، یکی از چیزایی که وراث باید حواسشون بهش باشه، بحث مالیات بر ارثه. یعنی اگه قرار باشه اموال و دارایی‌های اون فرد بین وراث تقسیم یا منتقل بشه، اول باید مالیاتش پرداخت بشه. اینجاست که اظهارنامه مالیات بر ارث وارد بازی میشه.
توی این مطلب از تکس فارس قراره خیلی ساده و شفاف برات توضیح بدیم اظهارنامه مالیات بر ارث چیه و چطور باید فرم‌های مخصوصش رو پر کنی.
اظهارنامه مالیات بر ارث یعنی چی؟
وقتی کسی فوت میکنه، ممکنه یه سری اموال از خودش به جا بذاره. این اموال قراره بین وراثش طبق قانون تقسیم بشه. ولی قبل از اینکه هرکی سهمش رو برداره یا بخواد اموالی رو منتقل کنه، باید مالیات مربوط به اون ارث رو بده.
حالا برای اینکه بشه این مالیات رو حساب کرد و پرداخت کرد، باید یه اظهارنامه مخصوص پر بشه و به اداره مالیات تحویل داده بشه. این اظهارنامه، توی سامانه مالیات بر ارث به صورت الکترونیکی ثبت میشه و شامل فرم‌های ماده ۲۶ و ۳۴ هست. پس باید بدونی این فرم‌ها چطوری پر میشن و چه اطلاعاتی لازمه تا مشکلی برات پیش نیاد.
فرق قانون قدیم و جدید مالیات بر ارث
اگه متوفی قبل از فروردین ۹۵ فوت کرده باشه، قانون قدیم مالیات بر ارث براش اجرا میشه. یعنی اول اموالش قیمت‌گذاری میشه، بعد بدهی‌ها و هزینه‌ها کم میشه و بعدش طبق یه جدول خاص، مالیات هر ورثه مشخص میشه. بعد از اینکه مالیات پرداخت شد، گواهی پرداخت مالیات صادر میشه و تقسیم ارث انجام میشه.
ولی اگه فوت بعد از یک فروردین ۹۵ باشه، قانون جدید اجرا میشه. توی قانون جدید، اموال به چند گروه تقسیم میشن و برای هر گروه، نرخ مالیات مخصوصی در نظر گرفته شده. یعنی دیگه یه عدد ثابت برای همه چیز نیست.
مدارک لازم برای پر کردن اظهارنامه مالیات بر ارث
وقتی قراره اظهارنامه مالیات بر ارث رو پر کنی، لازمه یه سری مدارک رو آماده داشته باشی تا کارات تو اداره مالیات سریع‌تر پیش بره. حالا این مدارک چیا هستن؟ بذار به زبون ساده برات بگم:
-
کپی یا تصویر تأیید شده از همه مدارکی که نشون بده متوفی طلبکار بوده یا بدهی داشته.
-
مدارکی که ثابت کنه اموال یا حقوق مالی‌ای که از متوفی مونده، به اسم خودش بوده. (مثل سند خونه یا برگه‌های بانکی)
-
اگه وصیت‌نامه‌ای وجود داشته باشه، حتما باید یه کپی یا تصویر تأیید شده از آخرین وصیت‌نامه هم ارائه بدی.
-
اگه کسی به‌جای وراث اظهارنامه رو پر میکنه، مثلا وکیل یا قیم یا ولی، باید کپی یا تصویر رسمی از وکالت‌نامه یا قیم‌نامه هم ضمیمه باشه.
-
و در نهایت، گواهی فوت رسمی از اداره ثبت احوال یا مرجع قانونی دیگه.
ماده ۳۴ اظهارنامه مالیات بر ارث یعنی چی؟
طبق ماده ۳۴ قانون مالیات‌های مستقیم، یه سری افراد و نهادها حق ندارن قبل از اینکه گواهی پرداخت مالیات بر ارث صادر بشه، اموال متوفی رو به وراث بدن یا به اسمشون ثبت کنن. یعنی چی؟ یعنی بدون این گواهی، هیچ کاری نمی‌تونن بکنن! حالا ببین چه کسایی شامل این قانون میشن:
-
بانک‌ها و مؤسسات مالی که پول، سفته، طلا یا هر مال دیگه‌ای از متوفی دستشونه.
-
اداره ثبت اسناد و املاک موقعی که قراره ملک یا زمین به اسم وراث ثبت بشه.
-
دفترخونه‌ها وقتی میخوان تقسیم‌نامه یا معامله‌ای مربوط به ارثیه رو ثبت کنن.
-
شرکت‌هایی که متوفی توش سهامدار بوده یا سهم الشرکه داشته.
-
شرکت‌های کارگزاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بقیه نهادهای مالی.
-
صندوق‌های دادگستری و صندوق‌های ثبت اسناد کشور.
اگه قانون رو رعایت نکنی، منتظر جریمه باش!
اونایی که تو بندهای قبلی اسمشون اومده (به جز یه سری استثنا مثل بند ۲ و ۶ همین ماده و بندهای ۱ و ۲ ماده ۲ همین قانون)، اگه بخوان خلاف قانون عمل کنن، قضیه خیلی جدیه! چرا؟ چون نه تنها باید مالیات و جریمه‌هایی که به اموال ارثی مربوط میشه رو بدن، بلکه دو برابر هم باید جریمه پرداخت کنن. حالا اگه این خلاف از طرف بانک، شرکت یا موسسه دولتی باشه، اون شخص متخلف به همراه شریک‌ها و معاوناش همگی با هم مسئولن!
چه نهادهایی موظفن حکم‌ها رو به اداره مالیات بفرستن؟
یه سری جاها هستن که اگه تو چارچوب وظایفشون درباره اموال فرد فوت شده حکمی صادر کنن یا اجراش کنن، باید ظرف حداکثر ده روز، یه کپی یا تصویر از اون حکم رو بفرستن برای سازمان امور مالیاتی کشور. این نهادها عبارتند از:
-
دادگاه‌ها و ادارات اجرای احکام دادگستری
-
اداره ثبت اسناد و املاک
-
سازمان اوقاف و امور خیریه
-
اداره سرپرستی صغار و محجورین
-
صندوق‌های دادگستری و صندوق‌های ثبت اسناد کشور
-
و اونایی که تو بندهای ۱ و ۲ ماده ۲ قانون اومدن
اگه حکم رو نفرستید یا مفاصا نگرفتید، باید خسارت بدید
اگه کارمندای این نهادها وظیفه‌شون رو انجام ندن و حکم رو به اداره مالیات نفرستن یا مفاصای مالیاتی نگیرن، علاوه بر اینکه تو اداره خودشون ممکنه با جریمه‌های انضباطی روبرو بشن، باید یه جریمه نقدی هم بدن! اونم نه کم، بلکه معادل دو برابر خسارتی که به دولت وارد شده. این موضوع حتی شامل حال شریک‌ها و معاون‌های اون فرد متخلف هم میشه.
تبصره ۱: مالیات رو از همون اول کم کن
اداره مالیات می‌تونه به یه سری افراد و نهادهایی که اموال متوفی رو دستشونه (مثلا بانک‌ها)، بگه قبل از اینکه پول یا مال رو به وارثا بدن، اول مالیاتش رو کم کنن و تا آخر ماه بعد، اون مبلغ رو به حساب اداره مالیات بریزن. بعدش باقی پول رو بدن به وارثا یا کسایی که حق دارن. ضمناً باید اسم وارثا یا ذی‌نفع‌ها و مبلغی که بهشون دادن رو هم اعلام کنن.
تبصره ۲: آیین‌نامه اجرایی هم داره
قرار شده وزارت امور اقتصادی و دارایی، تو مدت شش ماه بعد از تصویب این قانون، آیین‌نامه اجرایی مربوط به همین ماده رو تهیه کنه و بده به هیئت وزیران برای تصویب. یعنی همه چی کاملاً رسمی و قانونیه.
اگه احساس می‌کنی تو این مسیر کلی سوال داری یا نمی‌دونی از کجا باید شروع کنی، تیم حرفه‌ای تکس فارس می‌تونه همه مراحل مربوط به مالیات ارث رو برات انجام بده؛ هم سریع، هم قانونی، هم بدون دردسر. کافیه یه پیام بدی!
فرم ۳۴ مالیات بر ارث چیه و کی باید پرش کنه؟
اگه یکی از عزیزات فوت کرده و داری دنبال مراحل قانونی برای رسیدگی به اموالش می‌گردی، یه فرم خیلی مهم هست به اسم فرم ۳۴ مالیات بر ارث. این فرم رو باید حتما پر و به اداره امور مالیاتی تحویل بدی. حالا بریم ببینیم دقیقا قضیه از چه قراره.
قانون چی میگه؟ (بر اساس ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم)
طبق ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم، وارث‌ها چه به صورت جداگانه و چه با هم، یا کسی که قیم یا وکیل قانونیشونه، موظف هستن که حداکثر تا یک سال بعد از فوت، یه سری مدارک رو همراه با اظهارنامه مالیاتی مخصوص اموال ارثی تحویل بدن.
این اظهارنامه باید شامل همه چیز باشه؛ از اموال و دارایی‌های متوفی تا ارزش روزشون در زمان فوت. همچنین باید بدهی‌ها و طلب‌هایی که شخص فوت شده داشته هم توش نوشته بشه. همه اینا باید با استفاده از فرم ۳۴ مالیات بر ارث که از طرف سازمان امور مالیاتی طراحی شده، تکمیل بشه.
تکس فارس هم می‌تونه تو این مسیر همراهت باشه و از صفر تا صد کارای مربوط به فرم، مدارک، محاسبه مالیات و گرفتن مفاصا رو برات انجام بده.
چه کسانی باید این فرم رو بررسی یا تایید کنن؟
یه سری نهاد و سازمان هستن که موظفن قبل از اینکه اموال متوفی رو منتقل کنن یا معامله‌ای انجام بدن، مطمئن بشن فرم ۳۴ پر شده و مالیات مربوطه پرداخت شده. این نهادها شامل:
-
بانک‌ها و مؤسسات مالی: اگه پول، طلا، سفته یا هر نوع مال دیگه‌ای از متوفی دستشونه، باید قبل از پرداخت به وراث، مطمئن بشن همه چی قانونی انجام شده.
-
ادارات ثبت اسناد و املاک: وقتی میخوان ملکی رو به اسم وارث یا کسی که وصیت به نفعش شده ثبت کنن، باید این فرم رو ببینن.
-
دفاتر اسناد رسمی: اگه وارثا بخوان بین خودشون اموال رو تقسیم کنن یا معامله‌ای انجام بدن، دفترخونه فقط در صورتی می‌تونه ثبت کنه که مالیات بر ارث پرداخت شده باشه.
-
شرکت‌هایی که متوفی توشون سهامدار بوده: اگه فرد فوت‌شده سهمی تو شرکت‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری داشته، باید اون سهام بعد از تسویه حساب مالیاتی منتقل بشه.
-
نهادهای مالی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری: اونا هم قبل از هر اقدامی باید از پرداخت مالیات بر ارث مطمئن بشن.
-
صندوق‌های دادگستری و ثبت اسناد: اینا هم در موارد مربوط به ارث و اموال متوفی باید همکاری کنن و بدون پرداخت مالیات، کاری انجام نمی‌دن.
فرم ۲۶ مالیات بر ارث چیه و چه فرقی با فرم ۳۴ داره؟
اگه یکی از نزدیکات تازه فوت کرده و درگیر مراحل ارث و مالیات هستی، حتما اسم فرم ۲۶ مالیات بر ارث به گوشت خورده. حالا سوالی که خیلیا دارن اینه که اصلا این فرم چیه و چه فرقی با فرم ۳۴ داره؟ تو این بخش قراره خیلی راحت و خودمونی این تفاوت‌ها رو برات بگیم تا سردرگم نشی.
فرم ۲۶ به چه درد می‌خوره؟
فرم ۲۶ مخصوص ثبت اطلاعات مربوط به هزینه‌ها و بدهی‌های متوفی هست. یعنی اگه متوفی بدهی، مهریه، یا هزینه‌هایی مثل کفن و دفن داشته، باید اینا رو تو همین فرم ثبت کنی. این موارد تو فرم ۳۴ جایی ندارن، پس اگه می‌خوای مالیات دقیق و منصفانه محاسبه بشه، فرم ۲۶ خیلی به دردت می‌خوره.
فرق فرم ۲۶ و ۳۴ چیه؟
طبق راهنمای ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث که خود سازمان امور مالیاتی منتشر کرده، این دوتا فرم با هم فرقای مهمی دارن:
-
فرم ۲۶: اطلاعات مربوط به دیون و هزینه‌ها مثل مهریه، بدهی، کفن و دفن و واجبات مالی و عبادی توش ثبت میشه.
-
فرم ۳۴: این فرم فقط برای اعلام لیست دارایی‌های متوفی و ارزش روز اون‌ها استفاده میشه و بخش هزینه و بدهی توش وجود نداره.
چه موقعی باید کدوم فرم رو پر کنیم
🔸 اگه کمتر از یه سال از فوت گذشته باشه، باید هردو فرم ۲۶ و ۳۴ با هم پر بشن.
🔸 اگه بیشتر از یه سال گذشته باشه، دیگه فقط فرم ۳۴ استفاده میشه.
اینجاست که نقش تکس فارس پررنگ میشه؛ تیم تخصصی ما می‌تونه دقیقا برات بررسی کنه که تو شرایط تو باید چه مدارکی رو کامل کنی و چطوری فرم‌ها رو ثبت کنی تا بدون دردسر مفاصا مالیاتی بگیری.
چرا فرم ۲۶ مهمه؟
توی فرم ۲۶ می‌تونی هزینه‌هایی مثل کفن و دفن، بدهی‌ها، مهریه و … رو از ماترک (اموال) کم کنی. یعنی قبل از اینکه دولت بیاد مالیات بگیره، یه سری هزینه‌ها کم میشن و بعدش مالیات محاسبه میشه.
اما اگه بخوای فقط فرم ۳۴ رو استفاده کنی، باید خودت جداگانه هزینه‌ها رو اعلام کنی و ممکنه مالیات بیشتر بشه یا تو محاسبات به مشکل بخوری.
چطور اظهارنامه مالیات بر ارث رو پر کنیم و ارسال کنیم؟
اگه یکی از عزیزانتو از دست دادی و الان دنبال انجام کارای مربوط به مالیات بر ارث هستی، حتما باید بدونی که دیگه لازم نیست بری اداره مالیات و کلی وقت بذاری. چون الان خیلی از این کارا رو میشه آنلاین و راحت انجام داد. اینم راهنمای ساده و قدم به قدمش:
مرحله اول: ثبت‌نام تو درگاه ملی مالیات
اولین قدم اینه که بری سایت my.tax.gov.ir و یه حساب کاربری بسازی. باید نام کاربری و رمز عبور بگیری تا بتونی وارد پنل مالیاتت بشی.
مرحله دوم: آماده کردن مدارک
قبل از اینکه وارد سامانه بشی، بهتره همهٔ مدارک لازم مثل گواهی فوت، شناسنامه وراث، گواهی انحصار وراثت و بقیه مدارک مورد نیاز رو آماده کنی که معطل نشی.
مرحله سوم: ورود به سامانه اظهارنامه ارث
حالا وقتشه بری سراغ سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث. این کارو به دو روش می‌تونی انجام بدی:
-
مستقیم برو سایت ersportal.tax.gov.ir
-
یا وارد پنلت تو سایت my.tax.gov.ir بشی، بعد از منوی “داشبورد مالیاتی”، بری روی “اظهارنامه‌ها” و گزینه “ارث” رو انتخاب کنی.
مرحله چهارم: انتخاب فرم مناسب
اینجا بسته به اینکه چقدر از فوت متوفی گذشته، باید یکی از این دوتا فرم رو انتخاب کنی:
-
فرم ۲۶ مخصوص متوفیاییه که کمتر از یه سال از فوتشون گذشته.
-
فرم ۳۴ مخصوص کساییه که بیشتر از یه سال از زمان فوتشون گذشته.
مرحله پنجم: ساختن اظهارنامه جدید
روی علامت “+” کلیک کن و یه اظهارنامه جدید بساز. حالا باید جدول‌های مربوطه رو با اطلاعات دقیق پر کنی. هر بخشش مشخصه و فقط باید اطلاعات درست وارد کنی.
مرحله ششم: تایید نهایی
بعد از اینکه همه جدول‌ها رو با دقت پر کردی و مطمئن شدی همه چی درسته، باید اظهارنامه رو تایید نهایی کنی. وقتی این کارو انجام بدی، یه پیامک حاوی کد رهگیری سیستمی برات میاد.
قدم آخر: مراجعه حضوری با مدارک
بعد از ارسال نهایی، باید با اصل مدارک بری اداره مالیات مربوطه. اونجا همه چیز بررسی میشه و ادامه مراحل انجام میشه.
ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث به صورت الکترونیکی؛ از کی و چطور؟
اگه یکی از عزیزات بعد از سال ۱۳۹۵ فوت کرده، یه خبر خوب برات داریم! دیگه لازم نیست بری اداره مالیات و تو صف وایستی، چون می‌تونی اظهارنامه مالیات بر ارث رو کاملاً اینترنتی و راحت از خونه ثبت کنی. ولی اگه تاریخ فوت مربوط به قبل از ۱۳۹۵ باشه، متاسفانه هنوز باید حضوری بری اداره مالیاتی منطقه‌ای که مرحوم زندگی می‌کرده و اونجا کارتو پیگیری کنی.
فقط فوتی‌های بعد از ۱۳۹۵ می‌تونن آنلاین اقدام کنن
پس اگه مورث شما بعد از سال ۱۳۹۵ از دنیا رفته، خیلی راحت می‌تونی بری به سامانه ersportal.tax.gov.ir و اونجا اظهارنامه ارث رو به صورت غیرحضوری ثبت کنی. اما برای مورث‌هایی که قبل از این تاریخ فوت شدن، هنوز باید از روش سنتی و حضوری استفاده کنی و فرم‌های ۲۶ و ۳۴ رو دستی ببری اداره مالیاتی.
سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث چیه؟
یه بخشی از سایت رسمی سازمان مالیات هست به اسم سامانه اظهارنامه الکترونیکی ارث که می‌تونی بری اونجا و فرمای لازم رو پر کنی. آدرسش همونه:
ersportal.tax.gov.ir
توی این سامانه می‌تونی فرم ۲۶ یا فرم ۳۴ رو با توجه به زمان فوت پر کنی، مالیات ارث رو حساب کنی و حتی اگه بخوای، پرداختش رو هم انجام بدی.
چطوری گواهی مالیات بر ارث رو استعلام بگیریم؟
برای گرفتن گواهی مالیات بر ارث، باید بری اداره مالیات منطقه‌ای که متوفی توش زندگی می‌کرده. اونجا لازمه یه سری مراحل رو انجام بدی که اینم لیستش به زبان ساده:
اول از همه باید:
-
اظهارنامه مالیات بر ارث رو تحویل بدی
-
مدارک لازم رو ارائه کنی
-
پرونده رو برای بررسی به واحد مربوطه ارجاع بدن
-
و رئیس گروه مالیاتی پرونده رو تحویل بگیره
بعدش:
-
باید اطلاعات توی سامانه ثبت بشه
-
یه پرونده رسمی برات تشکیل می‌دن
-
کارشناس میاد اظهارنامه و مدارک رو بررسی میکنه
-
اگه همه چی اوکی بود، گواهینامه تسلیم مالیات رو صادر می‌کنن
ولی کار هنوز تموم نشده!
باید این مراحل رو هم طی کنی:
-
گواهی حصر وراثت رو تحویل بدی
-
کارشناس ارشد، اموال به جا مونده رو بررسی میکنه
-
استعلامای لازم گرفته میشه
-
گزارش اموال (ماترک) تهیه میشه
-
سیستم، مالیات هر بخش رو مشخص میکنه
-
برگ تشخیص مالیاتی برات صادر میشه
-
رئیس گروه نظر نهایی می‌ده
-
و بعدش برگه مالیاتی بهت ابلاغ میشه
آخر سرم باید:
-
مالیات مشخص شده رو پرداخت کنی
-
و مفاصا حساب مالیات بر ارث رو دریافت کنی
تا کی وقت داریم اظهارنامه مالیات بر ارث رو بدیم؟
یه زمانی، یعنی قبل از سال ۹۵، قانون قدیمی مالیاتی می‌گفت که فقط تا شش ماه بعد از فوت متوفی وقت داری اظهارنامه مالیات بر ارث رو تحویل بدی. اگه این کارو نمی‌کردی، خیلی راحت جریمه می‌شدی.
اما از سال ۹۵ به بعد، قانون عوض شد! حالا طبق ماده ۲۶ قانون مالیات‌های مستقیم، یه سال وقت داری که اظهارنامه رو ارائه بدی. ولی حواست باشه، اگه این کار رو تا قبل از یک سال انجام ندی، بازم شامل جریمه می‌شی.
جریمه ندادن اظهارنامه مالیات بر ارث چقدره؟
اگه شخصی که باید اظهارنامه رو بده (چه خودش چه نماینده قانونیش)، توی زمان مشخص شده این کارو انجام نده، دیگه راه برگشتی نیست! چون این جریمه قابل بخشش نیست و باید پرداخت بشه.
حالا این جریمه چطوری محاسبه میشه؟
اگه مودی یه شرکت یا صاحب شغل باشه، باید ۳۰ درصد از مالیاتی که باید می‌داده رو به عنوان جریمه بده.
اگه مودی شخص عادی باشه، ۱۰ درصد از اون مالیات رو باید به عنوان جریمه پرداخت کنه.
جمع بندی
توی این مطلب از تکس فارس با هم درباره زمان ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث صحبت کردیم. فهمیدیم که قبل از سال ۹۵ شش ماه وقت داشتیم، ولی الان یک سال زمان داریم که این کارو انجام بدیم. اگه توی این بازه زمانی اقدام نکنیم، باید جریمه بدیم که اصلا هم بخشودنی نیست.
اگه راجع به مالیات بر ارث سوالی داری یا تو روند ثبت اظهارنامه به مشکل خوردی، کافیه سوالتو همینجا برامون کامنت کنی. مشاورای حرفه‌ای تکس فارس خیلی سریع راهنماییت می‌کنن و نمی‌ذارن کارت عقب بیفته!
شرکت سهامی خاص؛ مراحل ثبت شرکت و مدارک مورد نیاز
برای تولید محتوا متنی می توانید به تیم تکمان دیجیتال سرویس مراجعه کنید
بدون دیدگاه